Khi đến một địa điểm tham quan du lịch, bên cạnh việc tìm hiểu lịch sử, khám phá vẻ đẹp thiên nhiên thì hầu hết du khách còn có nhu cầu thưởng thức những món ăn đặc trưng của mảnh đất đó. Ðây cũng là cách khách du lịch trải nghiệm những khía cạnh văn hóa truyền thống của địa phương.
Bởi văn hóa ẩm thực là những đặc trưng, mang dấu ấn vùng miền. Vì vậy có thể nói ẩm thực đóng vai trò quan trọng góp phần tạo ấn tượng tốt đẹp, làm tăng hiệu quả hoạt động quảng bá du lịch, thu hút du khách đến với tỉnh nhà. Nói đến văn hóa ẩm thực của Ðiện Biên chính là nhắc đến những món ăn mang hương vị núi rừng, thể hiện nét văn hóa, phong tục tập quán, nếp sống của cộng đồng các dân tộc thiểu số. Ẩm thực Ðiện Biên cũng rất đa dạng và nhiều đặc sản đã nổi tiếng xa gần, như: Thịt trâu gác bếp, cá nướng, thịt nướng, xôi nếp nương, gạo tám thơm, bánh khẩu xén Mường Lay, rượu Mông pê, gà xương đen, dê núi đá Tủa Chùa, các sản phẩm từ gạo lứt…
Nhân viên Nhà hàng Ẩm thực dân tộc Văn Phong chuẩn bị món ăn truyền thống phục vụ thực khách.
Ở Ðiện Biên, ẩm thực dân tộc Thái hiện đang phổ biến và dễ tìm mua, thưởng thức nhất đối với du khách. Các món ăn tiêu biểu của người Thái cũng đã được đưa vào thực đơn của hầu hết các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn TP. Ðiện Biên Phủ. Các bản văn hóa du lịch đều có dịch vụ đón tiếp khách, phục vụ ẩm thực. Và dù không vào nhà hàng, khách sạn hay bản văn hóa, du khách vẫn dễ dàng tìm mua được một số món ăn đặc trưng, như: thịt gác bếp, cá nướng, lạp xưởng, bánh khẩu xén… tại các chợ trung tâm thành phố, cửa hàng bán sản vật địa phương hay quầy hàng tại các điểm du lịch. Nhà hàng Ẩm thực dân tộc Văn Phong, bản Noong Chứn, TP. Ðiện Biên Phủ là một trong những địa điểm được nhiều đoàn khách lựa chọn. Ông Lò Văn Phong, chủ nhà hàng cho biết: Trung bình mỗi ngày chúng tôi phục vụ 4 – 5 mâm thực khách, chủ yếu là khách du lịch và các đoàn công tác ngoại tỉnh. Vào những dịp đặc biệt hay mùa lễ hội, nhà hàng bị “quá tải” với 25 – 30 mâm/tối. Ðến đây, khách đều yêu cầu được thưởng thức các món ăn dân dã, truyền thống, đặc trưng của dân tộc Thái. Các món ăn phổ biến trong mâm cỗ gồm: Cá nướng, thịt sấy, thịt nướng gói lá/nướng xiên, rau rừng, nộm chua chát, măng đắng luộc, canh bon chân trâu… Dù lạ vị nhưng hầu hết thực khách đều ăn rất ngon miệng và hài lòng”.
Chúng tôi gặp chị Trần Phương Linh, du khách người Hà Nội trong bữa tiệc đón tiếp khách của bản văn hóa Ten B, xã Thanh Xương, huyện Ðiện Biên vào cuối tháng 10 vừa qua. Khi được hỏi về các món ăn, chị Linh chia sẻ: “Ðây là lần đầu tiên tôi lên thăm Ðiện Biên và được thưởng thức ẩm thực tại đây. Các món ăn của dân tộc Thái khiến tôi rất ấn tượng và thấy thú vị. Mỗi món ăn đều đặc biệt, có vị cay dịu, thơm nồng của các gia vị rừng, sau khi ăn dư vị vẫn còn đọng lại nơi đầu lưỡi. Tôi thích nhất món cá nướng và xôi tím, sẽ đặt mang về để người thân có thể cùng thưởng thức”.
Ðể khai thác giá trị du lịch của văn hóa ẩm thực, những năm gần đây, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch Điện Biên đã có nhiều hoạt động gắn kết, quảng bá ẩm thực địa phương cả trong và ngoài tỉnh. Ẩm thực dân tộc liên tục được đưa đi giới thiệu cho du khách chiêm ngưỡng, thưởng thức tại các sự kiện, hội chợ du lịch lớn của khu vực và toàn quốc. Riêng trong năm nay, một số hoạt động xúc tiến du lịch, đồng thời kết hợp giới thiệu ẩm thực mà tỉnh tham gia có thể kể đến là: Ngày hội Giao lưu VHTTDL vùng biên giới Việt Nam – Lào; Hội chợ Du lịch quốc tế TP. Hồ Chí Minh; Liên hoan Làng du lịch cộng đồng các tỉnh Tây Bắc mở rộng… Mới đây nhất, tại Liên hoan ẩm thực Tây Bắc (20 – 23/10) với sự tham gia của 11 tỉnh, thành phố, Nhà hàng Dân tộc quán – đại diện tỉnh Điện Biên đã xuất sắc giành giải nhì với các món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc Thái Ðiện Biên. Ngoài ra ngành VHTTDL còn quảng bá ẩm thực trên các kênh thông tin điện tử của ngành; thường xuyên phối hợp, kết nối với các công ty lữ hành, đơn vị truyền thông báo chí để giới thiệu, quảng bá, xây dựng tour, tuyến ẩm thực. Trong năm đã phối hợp với VTV2 thực hiện các phóng sự giới thiệu đặc sản của mảnh đất Tủa Chùa. Ông Phạm Văn Thăng, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến du lịch Điện Biên (thuộc Sở VHTTDL Điện Biên), cho biết: Chúng tôi xác định ẩm thực dân tộc là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên nét đặc trưng, thu hút của du lịch Ðiện Biên. Việc giới thiệu văn hóa ẩm thực luôn được gắn với các hoạt động tuyên truyền, quảng bá du lịch. Hiện tại Trung tâm đang nâng cấp trang thông tin điện tử, dự kiến sẽ sửa đổi, bổ sung nhiều thông tin, hình ảnh các món ăn tiêu biểu cùng địa chỉ nhà hàng, bản văn hóa, nơi mua bán uy tín để du khách dễ dàng tìm hiểu, thêm lựa chọn và hào hứng hơn khi lên với Ðiện Biên. Ðặc biệt là trong Lễ hội Hoa anh đào diễn ra vào đầu năm 2018 tới, ngành xây dựng kế hoạch tổ chức giới thiệu món ăn truyền thống của Ðiện Biên và Nhật Bản tại bản văn hóa Che Căn, xã Mường Phăng, huyện Ðiện Biên. Qua những hoạt động này, hy vọng rằng ẩm thực các dân tộc trong tỉnh sẽ được biết đến nhiều hơn, vừa góp phần gìn giữ nét đẹp truyền thống vừa thu hút và níu chân du khách khi đến với Ðiện Biên.
Bài, ảnh: Nguyễn Hiền
Nguồn: Vietnamtourism.gov.vn
