Từ mảnh đất đầy nắng của thành phố Phan Rang của tỉnh
Ninh Thuận, con đường về phía Đà Lạt gặp nhiều khó khăn vì thời tiết nắng rát mặt
của mảnh đất này cứ chạy theo, đổ cái bóng dài xuống mặt đường nhựa. Vì thế, nếu
có ý định chạy xe máy từ Ninh Thuận sang, tốt nhất hãy đi vào tầm sáng sớm, khi
nắng trưa đổ lửa trên khắp cỏ cây, đất trời.

Đèo Ngoạn Mục hay còn gọi là đèo Krông Pha (theo cách gọi của người Chăm), đèo
Sông Pha (theo cách gọi của người Việt) và là đèo Belle Vue – Ngoạn Mục(theo
cách gọi của người Pháp). Đoạn đường đèo dài hơn 18 km này chạy men theo những
sườn núi dốc đứng với độ dốc cao, là con đường đèo dốc nhất miền Trung và cũng là
một trong những đèo đẹp nhất Việt Nam. Trong rất nhiều năm, đây là con đường
chính nối Tây Nguyên với vùng biển duyên hải miền Trung. Sau khi đèo Long Lanh
nối Nha Trang với Đà Lạt hoạt động, đèo Ngoạn Mục gần như bị bỏ hoang, xuống cấp
nghiêm trọng với nhiều đoạn sạt núi vô cùng nguy hiểm khiến con đường đã vắng lại
càng thưa thớt người qua lại hơn.

Bắt đầu từ chân
đèo, nơi cái nắng và gió nóng của đất Ninh Thuận vẫn đang đeo bám, con đường
ngoằn nghoèo mở rộng lối dần cao hơn với các khúc cua tay áo và độ dốc lên đến
9 độ. Đó là lý do vì sao con đường đèo này lại nguy hiểm đến thế. Càng lên cao,
độ dốc đến chóng mặt cùng các vòng cua uốn lượn giữa một bên là vách núi dựng đứng
và phía bên kia là cánh rừng sâu thăm thẳm. Những chiếc xe vừa tăng hết tốc lực
để lên được đầu con dốc lại phải hãm phanh để trôi ở phía bên kia. Cứ thế hết
lên lại xuống, rồi xuống lại lên mà tiến sâu hơn về phía Đà Lạt.

Con đường đèo đã
được sửa chữa lại nhưng độ dốc vẫn khiến những kẻ chạy xe chóng mặt. Ánh mặt trời
nhảy nhót sau lưng. Có những quãng chạy xe không có lấy một bóng râm, nhưng có
những đoạn lại hoàn toàn chìm trong bóng mát của cây cỏ hoa lá. Một vài đoạn
đèo vẫn đang trong quá trình làm mới lại khiến việc đi lại gặp nhiều khó khăn
và thời gian chờ đợi. Nếu vào đoạn râm mát thì còn đỡ, còn chẳng may vào đúng
đoạn nắng thì đành coi như phơi da dưới mặt trời nóng bức. Nhiệt độ vẫn không hề
mát mẻ hơn chút nào, vẫn vô cùng nắng và nóng.

Để rồi khi đến tới
đỉnh đèo cũng là lúc chiếc xe cần nghỉ ngơi đôi chút và người cũng muốn ngắm cảnh.
Từ đây, có thể nhìn thấy hầu như trọn vẹn con đèo, ra đến tận phía xa kia. Từ
đây, mới thấy hết được sự hung vĩ của núi non nơi này. Con đèo uốn lượn theo
chân núi, lòng vòng quanh những sườn núi, khi lộ diện giữa cái nắng, lúc lại lấp
mình giữa vô số hoa lá cỏ cây. Ẩn ẩn hiện hiện.

Vượt qua đỉnh dốc,
một làn không khí mát lạnh ùa về khiến ai nấy đều cảm thấy vô cùng thích thú.
Trong khi phía bên kia ảnh hưởng không khí khô nóng của Ninh Thuận thì phía bên
này lại ảnh hưởng làn không khí mát lành từ phố núi. Cái nóng rũ bỏ, chỉ còn cảm
giác mát lạnh mà thôi. Đường xuôi dốc về phía Lâm Đồng. Không còn những cánh rừng
hoang vu nữa mà dần thay vào đó là những rừng thông. Ban đầu chỉ lác đác vài
cây bên đường. Rồi dày lên, nhiều hơn, cho đến khi bạn đi giữa rừng thông xanh
rì rào từ lúc nào không biết. Những con dốc thấp thoáng sau những rặng thông.
Mùi khô cháy nhường chỗ cho mùi thông non ngai ngái. Màu cỏ lá úa tàn thay bằng
những vạt hoa dại. Giờ thì chẳng ai muốn chạy vội vàng để trốn cái nắng nữa, cứ
nhàn nhã mà đi, thong dong mà đi, mà vượt những khúc cua hiểm trở để đến Đà Lạt.

Rồi nắng trên đầu
nhảy nhót đi đâu mất, thấy mây mù bao phủ khắp nơi. Đi trong mây mù, mọi việc
phải cẩn thận hơn, nhìn kỹ hơn và tập trung hơn. Không có nhiều xe chạy không
có nghĩa là thoải mái tự do muốn chạy thế nào thì chạy. Bởi có vô vàn những điều
không thể lường trước được có thể xảy ra khi bạn bất cẩn chỉ trong một tích tắc.

Đèo Dran nối tiếp đèo Ngoạn Mục để vào trung
tâm thành phố Đà Lạt. Không rộng rãi với hai làn xe như Ngoạn Mục, Dran thuộc huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng nhỏ và dài khoảng 10km.
Vì nằm cao hơn Đà Lạt và cũng là nơi lạnh nhất thung lũng, nên con đèo quanh
năm sương mù bao phủ. Đèo nhỏ, dốc và quanh co uốn lượn với khung cảnh hữu tình
hai bên. Suốt con đèo là những rừng thông, những đồi chè và những vạt hoa dại
nở rực rỡ. Vào mùa đông, các vị khách thường thuê xe máy chạy lên đỉnh đèo để
tận hưởng cảm giác buốt giá và đi trong biển mây mù bồng bềnh.

Đèo Ngoạn Mục vẫn đang trong quá
trình thi công nên có nhiều đoạn xấu và ít xe cộ qua lại. Vì thế nếu bạn có ý
định chinh phục, hãy đi vào ban ngày. Để tránh nguy hiểm vào buổi tối vì đường
xấu, xe hỏng và những việc không hay xảy ra.

Bài và ảnh: Lam Linh