Văn Miếu Bắc Ninh, nơi vinh danh 677 vị đại khoa của vùng đất Kinh Bắc ở khu 10, phường Đại Phúc (thành phố Bắc Ninh) từ lâu trở thành niềm tự hào, được xem là biểu tượng, là bằng chứng quý giá xác thực về truyền thống hiếu học khoa bảng của vùng đất Bắc Ninh-Kinh Bắc xưa.
Thời gian qua, nhiều trường học trong tỉnh tổ chức chương trình dã ngoại đưa học sinh đến Văn Miếu Bắc Ninh để tìm hiểu truyền thống văn hóa khoa bảng của quê hương
Lưu dấu những cứ liệu lịch sử văn hóa tiêu biểu, đặc sắc của quê hương, Văn Miếu Bắc Ninh ngày nay trở thành địa chỉ tham quan, học tập, nghiên cứu quan trọng của nhiều du khách trong và ngoài tỉnh.
Nhiều hoạt động hút khách
Hiện nay, khi đến Văn Miếu Bắc Ninh, khách tham quan sẽ được đón tiếp, phục vụ tất cả các ngày trong tuần chứ không còn thấy cảnh cửa đóng im ỉm rồi phải chạy đi tìm gọi người mở cổng như trước đây. Kể từ đầu năm 2017, Ban Quản lý (BQL) di tích tỉnh cử một tổ công tác thường xuyên túc trực tại Văn Miếu để phục vụ du khách đến tham quan, tìm hiểu. Nhờ vậy, không gian cảnh quan, vệ sinh môi trường trong khuôn viên di tích được trông nom, chăm sóc hàng ngày.
Trực tiếp phụ trách công tác hướng dẫn, thuyết minh tại Văn Miếu Bắc Ninh, chị Nguyễn Hồng Vân, cán bộ phòng Nghiệp vụ cơ sở, BQL di tích tỉnh cho biết: Kể từ khi hoàn thành đưa vào sử dụng tuyến đường mới dẫn từ đường Bình Than vào Văn miếu tạo nhiều thuận lợi cho người dân, du khách đến tham quan, dâng hương tại di tích nên lượng khách đông và cũng thường xuyên hơn. Tổ công tác của BQL di tích tỉnh tích cực phối hợp với các hội, đoàn, đặc biệt là các trường học trên địa bàn thành phố Bắc Ninh tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi mang ý nghĩa giáo dục cho các thế hệ trẻ như: Lễ kết nạp đội viên, lễ trưởng thành đoàn, tuyên dương khen thưởng học sinh có thành tích tốt trong học tập, nói chuyện chuyên đề, giao lưu tìm hiểu truyền thống văn hóa khoa bảng của tỉnh… Chúng tôi còn phối hợp với Trung tâm xúc tiến du lịch tỉnh tổ chức tour du lịch miễn phí thử nghiệm trong vòng một tháng và bước đầu nhận được những đánh giá tích cực từ phía người dân, du khách. Bên cạnh đó, các thành viên trong tổ công tác không ngừng tìm tòi sáng tạo “thổi hồn” vào di tích bằng nhiều hoạt động văn hóa đặc trưng, thiết thực như viết thư pháp, tặng chữ, tổ chức các trò chơi tìm hiểu kiến thức… nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân và du khách, đồng thời từng bước khẳng định, tạo thương hiệu điểm đến trong bản đồ du lịch Bắc Ninh.
Kết quả, qua 6 tháng đầu năm 2017, di tích Văn Miếu Bắc Ninh thu hút gần 10.000 lượt khách đến dâng hương tri ân các bậc tiên hiền, tiên triết và tham quan, học tập, nghiên cứu, tìm hiểu. Trong đó, đối tượng khách chủ yếu là giáo viên, học sinh, sinh viên, các nhà nghiên cứu…
Để di tích gần hơn với công chúng
Từ xa xưa, cha ông ta khẳng định giá trị và lợi ích to lớn của Văn Miếu. Danh sĩ Thân Nhân Trung từng viết: “Kẻ ác lấy đó làm răn, người thiện lấy đó làm cố gắng, biết rõ những điều đã qua mà rộng nhìn tương lai, rèn giũa tư chất danh tiết của kẻ sĩ để củng cố sự bền vững của vận mệnh Quốc gia…”. Văn bia trùng tu Văn Miếu Bắc Ninh cũng ghi rõ: Văn bia là để biểu dương những người xuất chúng phi thường, có học vấn thông kim bác cổ, đỗ đạt lưu danh. Cổ vũ sự nghiệp giáo dục chấn hưng đạo đức cho ngàn vạn năm.
Những di vật đặc sắc của Văn Miếu Bắc Ninh hiện còn là 12 tấm bia đá lưu danh đầy đủ họ tên, chức tước, học hàm, học vị của 677 vị đại khoa. Ngoài giá trị lịch sử, những tấm bia còn có giá trị lớn về nghệ thuật điêu khắc thể hiện quan điểm mỹ thuật và tài năng của nhân dân Kinh Bắc ở thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Anh Phạm Văn Thưởng, Cán bộ BQL di tích tỉnh chia sẻ: “Hệ thống bia đá của Văn Miếu Bắc Ninh không thuần túy là những phiến đá mang ý nghĩa về mặt vật chất mà đó còn là bằng chứng khẳng định sự tôn vinh của nhà nước phong kiến đối với những người tài giỏi, đồng thời là tấm gương để thế hệ trẻ hôm nay cũng như sau này nhìn vào đó thấy được bề dày truyền thống khoa cử của quê hương mà có ý thức, động lực noi gương tiền nhân trong học tập, công tác, trở thành người tài giỏi, gánh vác việc non sông đất nước…”.
Những năm qua, công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị của di tích quan trọng này thường xuyên nhận được sự quan tâm, đầu tư trùng tu tôn tạo của các triều đại phong kiến xưa và các cấp, các ngành, nhân dân trong tỉnh ngày nay. Để tiếp tục đầu tư xây dựng, mở rộng không gian Văn Miếu xứng tầm với bề dày truyền thống văn hiến, khoa bảng của vùng đất Bắc Ninh “địa linh nhân kiệt” cần có thời gian và tầm nhìn dài hạn. Song, trước mắt muốn nâng cao hình ảnh di tích, thu hút và tạo thiện cảm với du khách khi đến Văn Miếu Bắc Ninh, các cấp, ngành chức năng cần đa dạng hóa công tác tuyên truyền, giới thiệu về di tích trên nhiều kênh thông tin; tổ chức quầy thông tin dịch vụ giới thiệu sách báo, tư liệu, băng đĩa, sản phẩm lưu niệm đặc trưng của văn hóa Bắc Ninh như Tranh Đông Hồ, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, đồ lưu niệm có in tên hoặc các mô hình kiến trúc tiêu biểu độc đáo của Bắc Ninh nhằm quảng bá, giới thiệu tới khách tham quan. Bên cạnh đó, quan tâm đầu tư một số công trình phụ trợ thiết yếu như nhà vệ sinh, bãi đỗ xe… Và quan trọng hơn cả là khẩn trương bổ sung hệ thống bảng biển chỉ dẫn vào di tích vì đến nay, nhiều người dân trong tỉnh vẫn chưa biết Văn Miếu Bắc Ninh nằm ở đâu.
Bài, ảnh: Thuận Cẩm
Nguồn: Vietnamtourism.gov.vn
