Du lịch trong nước

Di sản bài chòi thành ”đặc sản” du lịch Quảng Ngãi

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

Di sản bài chòi thành ”đặc sản” du lịch Quảng Ngãi

Bài chòi là loại hình nghệ thuật dân ca và trò chơi dân gian đặc trưng của miền Trung Việt Nam, cũng là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Tại Quảng Ngãi, loại hình này được nhiều địa phương khai thác hiệu quả, tạo thành “đặc sản” du lịch.

Thời gian qua, làng Gò Cỏ (phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) trở thành điểm du lịch hút nhiều du khách cả trong và ngoài nước.

Các du khách hào hứng tham gia chơi bài chòi.

Gò Cỏ không chỉ có di sản mà văn hóa làng còn vẹn nguyên. Đặc biệt, hát bài chòi ở Gò Cỏ đã trở thành một trong những “đặc sản” không thể thiếu mỗi khi đặt chân đến nơi đây.

Câu lạc bộ Bài chòi – hát hố Gò Cỏ được thành lập vào năm 2020 với 21 thành viên. Những ca khúc được các thành viên sáng tác mang nội dung mới hơn, có ý nghĩa thực tế trong cuộc sống ngày nay từ sản xuất, làm du lịch đến truyện kể dân gian.

“Tôi sinh ra và lớn lên tại đây nên thuộc lòng nhiều lời bài chòi do cha ông để lại. Tôi cũng đã sáng tác gần 20 bài hát mới để phục vụ người dân và du khách”- bà Huỳnh Thị Thương, nghệ nhân bài chòi ở làng Gò Cỏ chia sẻ.

Câu lạc bộ Bài chòi – hát hố Gò Cỏ phục vụ du khách.

Dù trải qua bao thăng trầm của cuộc sống, nhưng tình yêu với bài chòi vẫn luôn cháy trong trái tim của người dân Gò Cỏ. Họ cùng nhau gây dựng phong trào văn nghệ, biểu diễn, sáng tác bài chòi… để phục vụ dân làng và du khách.

Chị Nguyễn Thị Thủy, du khách đến từ Hà Nội bày tỏ: “Đây là lần đầu tiên tôi tham gia chơi bài chòi, rất ấn tượng và hấp dẫn. Đặc biệt phần hô hát của các nghệ nhân rất hay, chắc chắn có dịp tôi sẽ quay lại làng Gò Cỏ để được tham gia lần nữa”.

Tại điểm du lịch sinh thái Bàu Cá Cái (xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn), các đội bài chòi thường xuyên biểu diễn phục vụ du khách, trong đó có nhiều khách nước ngoài. Loại hình nghệ thuật dân ca và trò chơi dân gian đặc trưng này làm phong phú thêm sản phẩm du lịch tại bàu Cá Cái.

“Đến đây, không chỉ được khám phá thiên nhiên hoang sơ, mà còn được thưởng thức làn điệu bài chòi. Thật thú vị khi ngồi trên chiếc xuồng nhỏ, tham quan vùng nước ngập mặn trải dài, mênh mang sông nước hữu tình và được nghe các nghệ nhân hát bài chòi”- anh Nguyễn Văn Tuấn (du khách đến từ Đà Nẵng) bày tỏ.

Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Tiến Dũng, Quảng Ngãi đang triển khai thực hiện Đề án Bảo tồn và phát huy nghệ thuật bài chòi.

Quảng Ngãi tập trung phát triển các đội, nhóm, câu lạc bộ hát bài chòi ở các địa phương, gắn kết loại hình nghệ thuật này với hoạt động du lịch.

Qua đó, tập trung phát triển các đội, nhóm, câu lạc bộ hát bài chòi ở các địa phương, gắn kết loại hình nghệ thuật này với hoạt động du lịch. Việc đưa bài chòi vào khai thác phục vụ du khách là cần thiết, nhằm đa dạng các sản phẩm du lịch, góp phần cải thiện kinh tế – xã hội ở địa phương.

Theo Đề án này, Quảng Ngãi đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, có 100% di sản văn hóa nghệ thuật bài chòi được sưu tầm, kiểm kê và số hóa, lưu trữ trên phương tiện công nghệ hiện đại; xây dựng và tổ chức thí điểm trình diễn nghệ thuật bài chòi phục vụ nhân dân và khách du lịch tại 1 điểm du lịch.

Phục dựng thí điểm một điểm trò chơi dân gian hô bài chòi tại TP Quảng Ngãi. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì trung tâm bài chòi đã thành lập, 100% các huyện, thị xã, thành phố đồng bằng và hải đảo thành lập câu lạc bộ bài chòi trực thuộc cấp huyện…

Định hướng đến năm 2030, nhân rộng mô hình tổ chức trình diễn nghệ thuật bài chòi phục vụ Nhân dân và khách du lịch tại các điểm du lịch khu vực đồng bằng, hải đảo, phục dựng các điểm trò chơi dân gian hô bài chòi tại các huyện, thị xã, thành phố. Đồng thời, phấn đấu có 50% các xã, phường, thị trấn đồng bằng và hải đảo thành lập các câu lạc bộ bài chòi cấp xã.

Hà Phương

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Bún quậy ở Phú Quốc

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Đến đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), ngoài các món hải sản tươi sống, còn có một món ăn mà không nên bỏ lỡ, đó là bún quậy.

Tô bún quậy Phú Quốc.

Bún quậy Phú Quốc có nguồn gốc từ món bún tôm Bình Định. Hơn 40 năm trước, một số người dân từ Bình Định di cư đến Phú Quốc khai hoang lập ấp và họ mang theo món bún tôm Bình Định đến với đảo Ngọc. Những ngày đầu, chỉ có một số ít hộ kinh doanh món ăn này để phục vụ cư dân trong xóm và ngư dân khu vực gần đó. Các quán không có biển hiệu, địa điểm đầu tiên tại xóm chài Trần Phú ngày nay.

Sở dĩ món ăn này có tên bún quậy bởi thực khách phải ăn kèm với nước chấm tự pha gồm tắc, ớt xay, đường, bột ngọt. Sau khi có đủ nguyên liệu thì cho vào chén, quậy mạnh để gia vị tan hết, sánh lại và chuyển sang màu đỏ cam. Để có một chén nước chấm ngon, phải quậy nhanh tay trong ít nhất 5 phút.

Phần lớn các du khách, hay chính cả nhiều người dân bản xứ, không phải ai cũng biết chính xác nguồn gốc cũng như cách thức chế biến ra một tô bún quậy ngon đúng điệu. Một tô bún quậy thường có tôm, cá, mực tươi xay nhuyễn, hành ngò đã được xắt nhỏ, nước lèo, thêm gia vị rồi quậy đều cũng như để làm chín phần cá, tôm.

Một điểm đặc biệt của món bún quậy Phú Quốc là sử dụng bún tươi được làm từ gạo nguyên chất và bún được làm ngay tại quán. Gạo được ngâm mềm rồi đem xay nhuyễn, sau đó vo thành từng khối, cho vào máy ép thành từng sợi. “Khi khách đến chọn món, chúng tôi mới ép bún thành sợi, sau đó trụng bún vào nước sôi để làm chín. Do bún tự làm, không chất bảo quản nên ăn bún quậy nóng trực tiếp tại quán sẽ ngon hơn” – chủ một quán bún quậy ở Phú Quốc cho hay.

Ngoài ra, phần chả cá của món bún quậy cũng được chế biến rất đặc biệt.Tuy nhiên, để chả cá ngon nên chọn các con cá trích, tôm, thu… thật tươi ngon để có thể nếm trọn vị ngọt của cá và bún. Giá tô bún quậy ở Phú Quốc cao thấp theo ý của du khách nhưng dao động từ 20.000 – 40.000 đồng/tô.

Ở Phú Quốc, sau khi gọi được tô bún, thực khách phải tự chế nước chấm riêng dựa vào khẩu vị của từng người. Các quán bún quậy nơi đây đa phần để trên bàn đủ các loại gia vị như muối, hạt nêm, đường, tiêu, ớt, quất (tắc)… hoặc một tô lớn đựng muối chấm trộn sẵn khách chỉ việc thêm ớt và quất theo ý mình. Thực khách quậy đều nước chấm tới khi có màu cam sữa, lấy một muỗng cho vào tô bún trước, phần còn lại chấm lên bún mỗi lần ăn.

Bề ngoài tô bún quậy có thể không bắt mắt nhưng mùi vị lại rất khó quên. Khi phần thịt chín, vị ngọt tôm, cá, mực hòa quyện vào nước lèo nóng hổi, thêm mùi thơm của tiêu Phú Quốc khiến thực khách càng say mê thưởng thức.

Đến với Phú Quốc, nếu còn đắn đo về một địa chỉ ăn ngon, món ăn mới để thay đổi khẩu vị, hãy thử thưởng thức món bún quậy, đảm bảo sẽ mang đến những trải nghiệm khó quên bởi nước dùng thanh ngọt kết hợp hải sản tươi, vị cay của tiêu, mùi thơm của hành ngò ăn kèm rau sống, khiến bất cứ ai ăn rồi đều lưu luyến.

T.Quỳnh

Nguồn: Dulichvn.org.vn

”Khúc đồng dao” – sự sáng tạo của rối nước

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

”Khúc đồng dao” – sự sáng tạo của rối nước

Nhà hát Múa rối Việt Nam đã công diễn vở “Khúc đồng dao”, được coi là một cách để khám phá vẻ đẹp văn hóa các vùng miền qua sân khấu múa rối nước. Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố văn hóa truyền thống và yếu tố hiện đại đã tạo ra sự độc đáo, vừa mang đậm bản sắc dân tộc, vừa đáp ứng thị hiếu của khán giả đương đại…

Cảnh trong vở rối nước “Khúc đồng dao”. Ảnh: Thúy Hiền.

“Khúc đồng dao” là bản hòa tấu nghệ thuật sinh động trên sân khấu chủ đạo là múa rối nước, đưa khán giả vào một hành trình xuyên suốt từ Bắc vào Nam, khám phá vẻ đẹp văn hóa, con người và những câu chuyện mang đậm bản sắc của các vùng miền, làng quê, khắc họa những sinh hoạt đời thường, phong tục tập quán của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Với cách điều khiển con rối tài tình, kết hợp với âm nhạc dân gian, ánh sáng hiện đại… đã tạo nên một không gian nghệ thuật ấn tượng, vượt ra khỏi khuôn khổ một buổi biểu diễn nghệ thuật mà còn là lời nhắn nhủ về cội nguồn, về tình yêu quê hương đất nước, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại một cách gần gũi và dễ tiếp cận.

Theo NSND, đạo diễn Nguyễn Tiến Dũng – Giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam, khi nói về đồng dao, chúng ta không chỉ nghĩ đến những bài hát ru, những câu hát vỗ về tâm hồn trẻ thơ, mà còn là sự gắn kết của các thế hệ, là nền tảng của gia đình, nơi mà mỗi đứa trẻ được nuôi dưỡng trong tình yêu thương và sự quan tâm của cha mẹ. Với khán giả là du khách quốc tế, “Khúc đồng dao” không chỉ được thưởng thức nghệ thuật múa rối truyền thống độc đáo mà còn khám phá về văn hóa vùng miền các dân tộc Việt Nam với sự xuất hiện của các con rối dưới mái thuỷ đình.

“Khúc đồng dao” được giới chuyên môn đánh giá cao khi có bước phát triển mới từ tạo hình con rối, thiết kế sân khấu cho tới xử lý âm nhạc, âm thanh, ánh sáng… Đó chính là sự phát triển của nghệ thuật múa rối nước truyền thống. Cùng đó, cũng rất đáng chú ý khi nhạc sĩ, NSND Huỳnh Tú đã đưa yếu tố âm nhạc đương đại vào phối hợp âm nhạc truyền thống như đờn ca tài tử, ca trù, chèo… tạo ra một nền âm thanh khá độc đáo.

Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố văn hóa truyền thống và yếu tố hiện đại đã tạo ra sự độc đáo, vừa mang đậm bản sắc dân tộc, vừa đáp ứng thị hiếu của khán giả đương đại trong một tác phẩm nghệ thuật múa rối. Có thể nói, đây chính là thành công của “Khúc đồng dao”.

Không chỉ Nhà hát Múa rối, tiềm năng và thế mạnh của văn hóa dân gian chính là nguồn tư liệu dồi dào cho những người làm văn hóa nghệ thuật khai thác. Nhiều đạo diễn, nhạc sĩ, ca sĩ, nghệ sĩ đã có những thành công trong khai thác âm nhạc truyền thống, chất liệu dân gian trong các tác phẩm đương đại. Như “Em là cô giáo vùng cao” (nhạc: Phan Huy Hà – thơ: Hoàng Nghĩa Tự); ca sĩ Nguyễn Thu Hằng với “Nhà em ở lưng đồi” (nhạc sĩ Đức Trịnh), “Hoa ban về” (Đoàn Đăng Đức)… Hay như ca sĩ Hà Anh Tuấn cũng rất thành công khi mang âm nhạc dân gian trở lại với tiết mục hát Xẩm trong đêm Live concert “Chân trời rực rỡ”.

Nhiều ý kiến cho rằng, sáng tạo trên nền văn hóa truyền thống để phù hợp thị hiếu giới trẻ, níu chân du khách cũng chính là một cách làm hiệu quả, vừa góp phần quảng bá giá trị và nhận diện văn hóa Việt Nam, vừa lan tỏa nghệ thuật truyền thống đến đông đảo công chúng. Nói như ThS Hoàng Thùy Linh (Học viện Múa Việt Nam), việc khai thác triệt để chất liệu múa nguyên bản, tìm về gốc rễ của văn hóa, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, cộng thêm việc nắm bắt xu thế phát triển của thời đại bùng nổ công nghệ số đã được các biên đạo ứng dụng để phục vụ cho việc sáng tác của mình một cách tối đa và hiệu quả, tạo ra một xu hướng sáng tác mới.

Phương Anh

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Tiền Giang: Thăm Khu di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Tiền Giang: Thăm Khu di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút

Di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút gắn liền với chiến công hiển hách của người anh hùng Nguyễn Huệ và quân Tây Sơn chống quân Xiêm vào năm 1785, diễn ra trên đoạn sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút (nay thuộc xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang). Di tích này đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt năm 2014.

Di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút nằm cạnh bờ sông Tiền hiền hòa với những cây bần, dừa nước xanh tươi đua nhau vươn mình trong nắng; phía trên là mặt tiền Tỉnh lộ 864 nên khách tham quan đến đây bằng thuyền hay xe đều thuận tiện.

Khu di tích được khánh thành vào ngày 20/1/2005, nhân kỷ niệm 210 năm Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút, với tổng diện tích hơn 2 ha gồm ba khu vực: Nhà trưng bày số 1 nằm ngay dưới chân tượng đài, Nhà trưng bày số 2 nằm cạnh bờ sông và một nhà cổ Nam Bộ. Đứng từ xa nhìn lại quả là một khu di tích đẹp, thoáng mát và thơ mộng, với nhiều loại hoa kiểng phong phú, muôn màu.

Nổi bật hơn cả là hình ảnh Nguyễn Huệ oai phong đứng trên chiến thuyền đang rút gươm, bên dưới là nghĩa quân Tây Sơn người chèo thuyền, người giương nỏ nhìn về phía sông Tiền như đang chuẩn bị xông lên, tấn công quân Xiêm xâm lược. Rạch Gầm – Xoài Mút là nơi đầu tiên ở phía Nam diễn ra trận thủy chiến đánh tan 5 vạn quân Xiêm vào đêm 19 rạng 20/1/1785. Trận chiến diễn ra không đầy một ngày đã tiêu diệt gần 5 vạn quân Xiêm, số còn lại vừa chạy vừa phải thốt lên rằng: “Sợ Tây Sơn như sợ cọp”.

Tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ.

Tượng đài Anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ nằm ngay trung tâm của di tích. Tượng làm bằng đồng nặng 20 tấn, cao hơn 8 m, được đặt trên bệ cao mô phỏng hình chiến thuyền do nhà điêu khắc Nguyễn Hải thực hiện. Vòng ngoài nhà trưng bày (dưới chân tượng) là dãy phù điêu bằng đồng bao bọc chung quanh, diện tích 90 m2, nặng khoảng 6 tấn. Hoa văn trên dãy phù điêu chạm khắc hình người và chim lạc được cách điệu từ mặt trống đồng. Trên vách bên trong nhà trưng bày là dãy tranh ghép gốm màu gồm 4 chương: khẩn hoang, lập ấp, trận thủy chiến và khải hoàn.

Thua trận này, ngoài vấn đề chiến thuật, có lẽ ấn tượng lớn nhất của quân Xiêm là các loại vũ khí của quân Tây Sơn sử dụng. Các loại vũ khí này đã được phục chế và được xuất hiện trong hai nhà trưng bày. Bộ sưu tập có gần 600 hiện vật bao gồm những khẩu súng thần công đúc bằng sắt nặng 20 kg, đá đạn của súng sưu tầm rất nhiều ở đoạn sông Rạch Gầm – Xoài Mút, bảng vẽ miêu tả súng hỏa hổ… cùng những đồ dùng của quân Xiêm bại trận như đồ gốm, gươm… và những hiện vật khác có liên quan sau chiến thắng: tiền Thái Đức, tiền Quang Trung, tiền Cảnh Thịnh hay ảnh kênh Bà Bèo…

Nhìn về phía đông khu trưng bày là ngôi nhà cổ Nam Bộ trong khuôn viên khu di tích. Ngôi nhà như gợi lại quá khứ thuở cha ông đi khẩn hoang mở đất, để sau đó xây dựng nên một vùng đất trù phú ở phía Nam Tổ quốc. Bước vào bên trong, du khách dễ cảm nhận những nét quen thuộc trong xây cất nhà ở phương Nam. Nhà được xây dựng ba gian, hai chái, 48 cột gỗ căm xe, mái lợp ngói âm dương với diện tích 225 m2. Ngay gian giữa có bàn thờ tổ tiên với đầy đủ lư hương, bình hoa, mâm ngũ quả. Hai gian bên có tủ kính chưng các loại chén, bình cổ có từ thế kỷ 18, phía trước có bộ ván và hai chiếc bàn tròn bằng gỗ quý. Đây là nơi dùng để trưng bày và tiếp khách.

Khu di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút là một địa điểm thú vị cho những du khách muốn tìm về với văn hóa – lịch sử.

Lê Quang Huy

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Độc đáo mâm cỗ xứ Mường

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Là một trong những dân tộc sinh sống lâu đời trên mảnh đất cội nguồn, đồng bào dân tộc Mường, huyện Yên Lập vẫn giữ được cho mình những bản sắc truyền thống về ngôn ngữ, trang phục và đặc biệt là nét độc đáo món ăn, trong đó có cỗ lá.

Trải qua thời gian với những đổi thay của cuộc sống nhưng những món ăn truyền thống trong mâm cỗ lá vẫn được lưu giữ trong đời sống đồng bào Mường, Yên Lập.

Cùng chị Nguyễn Thị Thanh Mai ở khu Hon, xã Xuân An chuẩn bị một mâm cỗ lá truyền thống, vừa làm, chúng tôi vừa được chị giới thiệu tỉ mỉ về những món ăn độc đáo của đồng bào mình. Chị Mai cho biết: “Người Mường rất mến khách. Khách phương xa đến chơi thì bao giờ người Mường cũng thết đãi bằng một mâm cỗ lá. Cỗ lá nghĩa là mâm cỗ được bày biện trên lá chuối. Lá chuối rừng sau khi chặt về được cắt tỉa phù hợp với kích thước mâm cỗ và đem hơ qua lửa làm tăng độ dẻo mềm cho lá. Hương vị lá chuối rừng quyện với hương vị của các món ăn sẽ tạo nên một hương vị đậm đà khó quên trong lòng thực khách. Với người Mường, mâm cỗ lá còn là nét tinh túy trong ẩm thực, nó chứa đựng ân tình của con người đối với đất, trời, rừng núi”.

Trong mâm cỗ lá, bao giờ cũng có đủ các món ăn được chế biến từ thịt lợn, gà, cá, cua đá, rau, củ, quả… Đây là những sản vật được bà con nuôi trồng và thu hái trong rừng. Đặc biệt món ăn không thể thiếu là món xôi ngũ sắc với ý nghĩa tượng trưng cho âm dương ngũ hành, cho tình đoàn kết của cộng đồng dân tộc Mường nói riêng và cộng đồng các dân tộc trên địa bàn huyện nói chung. Những hạt xôi dẻo thơm được lựa chọn từ loại nếp Gà gáy, mang đậm hương thơm đặc trưng của cây cỏ nơi núi rừng. Hạt xôi mẩy đều, bóng đẹp, khi nguội hạt xôi se lại nhưng vẫn giữ được độ mềm, dẻo khiến cho món xôi ngũ sắc không thể lẫn với bất cứ loại xôi nào khác.

Xen lẫn các món thịt là món măng luộc, món rau rừng đồ. Ngày xưa khi đi nương, đi rẫy người Mường thường mang theo giỏ để hái các loại rau rừng như: Đắng cảy, rau dớn, rau đáu, lá chìa, lá xẻn, măng, nấm, bắp chuối… Rau rừng thập cẩm được rửa sạch cho vào ống lam hoặc đồ trên chõ khoảng 30 – 40 phút. Rau rừng đồ được chấm với một loại nước chấm đặc biệt đó là dấm mẻ, khi ăn sẽ cảm nhận được hương vị đắng, chát, ngọt, bùi, cay… của các loại rau khi hòa quện vào với nhau. Đây cũng là một món ăn rất có lợi cho sức khỏe và hiện nay vẫn xuất hiện thường xuyên trong mâm cơm gia đình của người Mường.

Trong mâm cỗ lá, món hoa chuối rừng thường được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Nhưng phổ biến nhất vẫn là món bắp chuối lam sườn. Để làm món này, bắp chuối sẽ được thái mỏng, ngâm với dấm chua, hoặc nước cốt chanh để cho sợi bắp chuối trắng, không bị thâm nhựa. Sau đó vớt ra để ráo nước và trộn với gia vị muối, tiêu, lá thơm và thịt sườn băm. Khi ngấm đều gia vị sẽ cho vào ống nứa rồi nướng trên than hồng. Món bắp chuối lam sườn chín có vị bùi bùi của hoa chuối, vị béo giòn thơm của thịt sườn, làm cho mâm cỗ thêm phần hấp dẫn.

Ấn tượng nhất phải kể đến món cá nướng ngòi Lao của đồng bào Mường nơi đây. Cá được người dân đánh bắt thủ công sau đó đem về làm sạch để ráo nước. Cá sẽ được tẩm ướp gia vị và dùng kẹp tre kẹp lại thành từng gắp rồi nướng trên than củi cho đến khi cá chín vàng đều là được. Cá ngòi Lao chín trải đều trên lá chuối khi còn nóng mùi của cá nướng cộng với mùi của lá chuối tạo nên một mùi thơm hấp dẫn đánh thức khứu giác và vị giác.

Đồng chí Nguyễn Tám Ba – Chủ tịch UBND xã Xuân An cho biết: “Những món ăn trong mâm cỗ lá đều là những món ăn được hình thành trong quá trình lao động sản xuất của đồng bào dân tộc và được chế biến, gia giảm nguyên liệu, trở thành những món ăn đặc trưng của người Mường. Người Mường xem việc bày biện cỗ lá để đãi khách là biểu hiện của tình yêu thương đoàn kết gắn bó, của sự tôn trọng và lòng hiếu khách. Mâm cỗ lá thấm đẫm hương vị của núi rừng bao giờ cũng bày biện kỹ lưỡng theo hình tròn với đủ đầy các món ăn khác nhau, thể hiện sự giao thoa của đất trời cùng những ước vọng được đủ đầy, tròn vẹn, sung túc, ấm no, nhân khang vật thịnh của đồng bào Mường.

Qua mâm cỗ lá, người Mường đã thể hiện cách linh hoạt tính cộng đồng, tình cảm tương thân tương ái, nền nếp gia đình cũng như văn hóa của mình. Cỗ lá được xem là một trong những nét đặc trưng văn hóa ẩm thực người Mường ở Yên Lập vào các dịp lễ Tết, lễ hội văn hóa truyền thống.

Thu Giang

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Cần Thơ: Độc đáo ngôi chùa cổ trăm tuổi nổi tiếng bên dòng Bình Thủy

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Cần Thơ: Độc đáo ngôi chùa cổ trăm tuổi nổi tiếng bên dòng Bình Thủy

Chùa Nam Nhã không chỉ thu hút du khách thập phương bởi nét kiến trúc cổ độc đáo, không khí trong lành, cảnh quan yên bình, mà nơi đây còn có lịch sử hào hùng gắn liền với cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của dân tộc ta.

Chùa Nam Nhã hay Nam Nhã đường, tên đầy đủ là Nam Nhã Phật đường, tọa lạc tại số 612 đường Cách mạng Tháng 8, phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, TP Cần Thơ. Chùa được xây dựng vào năm 1895 và là một trong những ngôi chùa linh thiêng nhất tại địa phương.

Ngôi chùa cổ kính nép mình bên dòng Bình Thủy hiền hòa là một trong những địa điểm nổi tiếng tại thành phố Cần Thơ hàng trăm năm qua. Ảnh ST

Những buổi chiều cuối năm, nơi đây thường có đông giới trẻ tìm đến chụp ảnh. Các bạn trẻ khi đến chùa đều tự giác ý thức trang phục và giữ gìn sự trang nghiêm, yên tĩnh của chùa.

Cổng chùa Nam Nhã có kiến trúc phương Đông, sơn màu tươi sáng (Ảnh: Nguyễn Cường).

Em Phạm Minh Thư (ngụ quận Cái Răng, TP Cần Thơ) chia sẻ: Em được bạn bè giới thiệu Chùa Nam Nhã có kiến trúc cổ độc đáo nên em đã đến đây thực hiện bộ ảnh áo dài đón Tết. Đến chùa, em bất ngờ với vẻ đẹp nơi đây và thu hút đông du khách như vậy.

Chùa Nam Nhã có lối kiến trúc cổ kính, trang nhã, xung quanh là một khu vườn lớn trải dài ra sông Bình Thủy. Mặt tiền ngôi nhà nổi bật với hàng cột được đắp nổi phù điêu, sơn màu xanh, trắng, vàng tươi sáng. Hành lang ngôi nhà có những ô vòm, phù điêu độc đáo dường như không trùng lặp với bất kỳ công trình lớn nào khác.

Chánh điện gian giữa là Diệu Trì Bửu Điện, hai bên là hai dãy Đông Lang và Tây Lang. Ảnh Phong Linh

Chính điện chùa Nam Nhã là ngôi nhà cổ 5 gian với kiến trúc Đông Dương, không bề thế nhưng rất nổi bật. Mái nhà lợp ngói âm dương, trên nóc đắp phù điêu lưỡng long tranh châu.

Bên trong chánh điện, ở khu trung tâm được bày trí rất trang nghiêm là nơi đặt bàn thờ Tam giáo thể hiện tôn chỉ Tam giáo đồng nguyên. Tam giáo bao gồm Phật giáo, Nho giáo, Lão giáo. Tam giáo đồng nguyên là ba nền tôn giáo đều do cùng một gốc mà ra.

Theo Ban trị sự chùa Nam Nhã, nơi đây không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của các tín đồ theo đạo Minh Sư, mà còn là cơ sở hoạt động cách mạng của các phong trào yêu nước ở Cần Thơ nói riêng, Nam Bộ nói chung vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Sau những đóng góp cho đất nước, năm 1991, chùa Nam Nhã được công nhận là Di tích Lịch sử Cách mạng quốc gia.

Ngôi chùa có tổng thể kiến trúc hài hòa, với những công trình ấn tượng nép mình dưới hàng cổ thụ, thu hút đông đảo giới trẻ đến chụp hình (Ảnh: Nguyễn Cường).

Đặc biệt, nơi đây còn lưu giữ gần 100 mộc bản với tuổi đời 1 thế kỷ, quả là “báu vật” hiếm hoi không chỉ của Cần Thơ mà cả miền Tây Nam bộ. Mộc bản là những mảnh gỗ (thường là gỗ thị, nha đồng, mít, cẩm lai…) được nghệ nhân khắc chữ nổi, ngược lên bề mặt. Khi cần in, người dùng quét mực lên bề mặt mộc bản rồi dùng giấy ịn lên và cán sát, đều. Vậy là tờ giấy hiển thị nội dung của mộc bản.

Ngọc Phạm

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Ếch đồng xào môn ngọt

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Nhắc đến Cờ Ðỏ, người địa phương sẽ nghĩ ngay đến món đặc sản dưa môn. Vùng đất này nổi tiếng với nhiều món ngon dân dã từ cây môn, trong đó có ếch đồng xào môn ngọt.

Ếch đồng xào môn ngọt. Ảnh: Kiều Mai

Môn ngọt là cây cùng họ với bạc hà nhưng thân thấp và chắc hơn, thường được trồng ở cạnh các con rạch. Môn ngọt khác môn nước (còn gọi là môn ngứa) ở chỗ trên đọt tàu lá có chấm màu nâu, đầu lá bầu và có vị ngọt. Môn ngọt thường được sử dụng làm nhiều món ngon: làm gỏi, nấu cháo, xào…

Trong đó, ếch đồng xào môn ngọt dân dã rất bắt vị, là món ngon đặc trưng của vùng ngoại thành Cờ Ðỏ. Ðây cũng là một trong những đặc sản được giới thiệu đến du khách khi đến Khu sinh thái Sông Hậu Farm (xã Thới Hưng, huyện Cờ Ðỏ). Bà Nguyễn Kim Nhiên, Phó Ban quản lý Khu sinh thái Sông Hậu Farm, cho biết: “Bên cạnh các trải nghiệm dân dã của khu sinh thái thì ẩm thực ở đây rất độc đáo, đều từ nguyên liệu đồng quê tự trồng, tự chăn nuôi trong môi trường tự nhiên”.

Ếch đồng xào môn ngọt là món ngon dễ nấu, nhanh chín. Ếch được làm sạch, sơ chế khử mùi và chặt khúc vừa ăn, còn môn ngọt chỉ dùng phần thân, tước bỏ lớp vỏ bên ngoài, cắt lát xéo. Ếch xào gần chín thì thêm môn ngọt vào xào đến khi chín là có một món ăn đơn giản, ngon ngọt.

Ếch đồng thịt chắc, tươi ngọt, môn mềm thấm vị ngọt dịu, ăn hoài không ngán. Ngày nay, ở trung tâm thành phố sẽ rất khó tìm những món ngon dân dã như thế và khi đến Khu sinh thái Sông Hậu Farm, du khách nên một lần thử đặc sản này của vùng ngoại thành Cờ Ðỏ.

Minh Nhiên

Nguồn: Dulichvn.org.vn

Vĩnh Long: Làng nghề tàu hũ ky Mỹ Hòa “đỏ lửa” đón Tết

Du lịch trong nước

admin

-

16/01/2025

0

Vĩnh Long: Làng nghề tàu hũ ky Mỹ Hòa “đỏ lửa” đón Tết

Tết Nguyên đán Ất Tỵ đang cận kề, không khí lao động ở làng nghề tàu hũ ky Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long rất nhộn nhịp. Từng giàn phơi tàu hũ ky vàng óng ánh dưới nắng, mùi thơm của đậu nành len lỏi khắp các con hẻm nhỏ, tạo nên một bức tranh đầy sinh động.

Sức sống trăm năm ở làng nghề

Qua gần một thế kỷ tồn tại, trải qua nhiều thăng trầm để tồn tại, làng nghề tàu hũ ky Mỹ Hòa từ chỗ chỉ bán ở tỉnh Vĩnh Long đã dần phát triển ra thị trường Đồng bằng sông Cửu Long và đi khắp cả nước. Làng nghề chưa bao giờ “tắt lửa”, bởi những người thợ làm nghề ở đây luôn chú trọng cải tiến chất lượng sản phẩm và đưa làng nghề trở thành biểu tượng văn hóa của địa phương. Ngày 4-8-2022, “Nghề làm tàu hũ ky xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh” được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào Danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Ngày 3-4-2023, tỉnh Vĩnh Long tổ chức Lễ công bố Quyết định Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia “Nghề làm tàu hũ ky xã Mỹ Hòa, thị xã Bình Minh”, đã đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển của làng nghề.

Đậu nành sau sơ chế sẽ được đun một thời gian sẽ tạo thành những lớp ván tàu hũ. Thợ dùng dụng cụ vớt lớp ván lên treo hong khô sẽ tạo thành tàu hũ ky lá.

Làng nghề tàu hũ ky Mỹ Hòa không chỉ mang giá trị văn hóa mà còn là sinh kế ổn định của hơn 59 hộ gia đình nơi đây (trong đó có 29 hộ là thành viên của Hợp tác xã tàu hũ ky). Anh Nguyễn Thanh Vàng – người có 20 năm làm nghề cho biết, nhờ nghề nấu tàu hũ mà vợ chồng anh nuôi 2 con ăn học thành tài và có được công việc ổn định. “Nghề tuy vất vả nhưng thu nhập đảm bảo để gia đình có cuộc sống thoải mái. Mỗi ngày tôi thu nhập được khoảng 700.000 đồng, vợ tôi cũng làm cho 1 lò khác, 2 đứa con đều đi làm hết rồi, chỉ còn 2 vợ chồng làm sống khỏe lắm” – anh Vàng cho hay.

Còn Mỹ Lộc từ 12 tuổi đã bắt đầu theo mẹ ra lò tàu hũ ky phụ giúp và hiện tại Lộc, 20 tuổi, đã trở thành thợ chính của lò, thu nhập ổn định. “Làm nghề này cực lắm, phải thức đêm và làm suốt ngày, nhưng thu nhập cao hơn làm công nhân và thời gian thoải mái hơn. Bình thường, em chỉ làm khoảng 15-20 ngày mỗi tháng (700.000 đồng/ngày), nhưng vào mùa Tết hay các ngày Rằm lớn, ở trong lò suốt cả tháng, thu nhập cao hơn, ham lắm” – Lộc nói.

Nhộn nhịp mùa Tết

Những ngày giáp Tết, làng tàu hũ ky Mỹ Hòa sáng đèn suốt ngày đêm. Trong cái nắng hanh vàng, những người thợ vẫn cần mẫn bên các lò nấu, đôi tay thoăn thoắt vớt từng lớp tàu hũ ky vàng óng. Dù mệt nhọc, nhưng trong ánh mắt họ vẫn ánh lên niềm vui. Bởi Tết là thời điểm cao điểm nhất của làng nghề. Nhu cầu thị trường tăng mạnh, các cơ sở phải sản xuất ngày đêm mới kịp giao hàng. Những lá tàu hũ ky được làm thủ công từ khâu nấu đến vớt và phơi khô. Mỗi người thợ đều dồn hết tâm huyết vào từng mẻ tàu hũ ky để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất.

Tàu hũ ky được ưa chuộng nhất là loại lá và cọng.

Chị Hà, một thợ làm tàu hũ ky lâu năm, chia sẻ: “Dịp Tết này, mỗi ca chúng tôi phải làm từ 18-24 giờ. Làm cực nhưng vui, vì thu nhập cao hơn ngày thường, lại thấy sản phẩm của mình được ưa chuộng. Tết đến, thấy người ta dùng tàu hũ ky cho các mâm cơm gia đình, tôi cảm thấy tự hào lắm”.

Theo những người thợ lâu năm ở làng nghề, để tạo ra những lá tàu hũ ky vàng óng, người thợ phải trải qua một quy trình sản xuất thủ công đầy công phu và tỉ mỉ. Nguyên liệu chính là đậu nành. Đậu nành phải được chọn lọc kỹ, đảm bảo hạt đều, mẩy, không bị mốc hay lép. Đậu được rửa sạch, ngâm nước và xay nhuyễn để tạo nước cốt. Nước cốt được cho vào các chảo lớn và đun liên tục.

Tàu hũ ky cọng được tạo thành trên cơ sở lớp ván đậu được cắt chia làm 2, cuộn lại, 1 lớp ván đậu tạo thành 2 cọng tàu hũ.

“Lửa phải được giữ ổn định, không quá lớn cũng không quá nhỏ, để tạo điều kiện cho lớp váng tàu hũ ky hình thành trên bề mặt. Sau đó vớt lớp tàu hũ ky – đây là công đoạn quan trọng và đòi hỏi kinh nghiệm cao. Người thợ phải quan sát lớp váng đậu nành thật kỹ, khi thấy váng đã đủ dày và đạt độ mềm mại thì dùng que tre rạch vòng để tách lớp váng khỏi bề mặt nước. Sau đó, lớp tàu hũ được nhẹ nhàng vớt lên, tránh làm rách hay nát. Khoảng 130kg đậu nành chỉ cho ra được 50kg tàu hũ ky thành phẩm” – anh Nguyễn Thanh Vàng cho biết.

Sau khi được vớt ra khỏi lò, những lá tàu hũ ky được treo lên giàn ngay trong không gian bếp lò để tận dụng sức nóng từ chảo đậu. Công đoạn này giúp lá tàu hũ khô tự nhiên, giữ được màu vàng óng và hương thơm đặc trưng. Tàu hũ ky sau khi khô sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng, cắt tỉa gọn gàng và đóng gói theo yêu cầu của khách hàng. Mỗi sản phẩm đều đảm bảo chất lượng, không bị gãy nát, giữ trọn vẹn hương vị truyền thống.

Vào những ngày thường, mỗi cơ sở sản xuất tàu hũ ky trong làng cung cấp từ 50-120 kg sản phẩm ra thị trường. Nhưng vào dịp Tết, sản lượng tăng gấp đôi, gấp ba để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Các lò nấu hoạt động không ngừng nghỉ, người thợ làm việc liên tục để kịp thời giao hàng. Hiện giá tàu hũ ky đang dao động khoảng 110.000-130.000 đồng/kg. Sự bền bỉ, khéo léo và tình yêu nghề của người dân nơi đây đã giữ cho làng nghề luôn “đỏ lửa” và lan tỏa giá trị văn hóa đến khắp mọi miền đất nước.

Bài, ảnh: Nhung Nguyễn

Nguồn: Dulichvn.org.vn