Kumano – nơi tôn vinh bút lông của người Nhật

Nghệ thuật viết chữ đẹp của Nhật Bản gọi là Thư đạo, khởi nguồn từ Trung Quốc. Khác với nước láng giềng, Thư đạo Nhật Bản trọng ý hơn trọng hình. Chữ viết trong Thư đạo không chỉ chứa đựng ý nghĩa tốt đẹp mà còn thể hiện tinh hoa trong từng nét bút. Nhiều thế hệ người Nhật đã cống hiến hết mình cho môn nghệ thuật truyền thống thanh nhã này.

Thư đạo Nhật Bản trọng ý hơn trọng hình. Ảnh: CNN.

Bút lông là một trong những vật dụng không thể thiếu khi viết chữ. Tính biểu cảm của từng nét chữ phụ thuộc vào biến đổi tốc độ và sức mạnh của người viết. Nơi sản xuất bút lông nổi tiếng nhất Nhật Bản là Kumano – một thị trấn miền núi nhỏ bé cách Hiroshima 20 km về phía đông. Có đến 80% những chiếc bút lông bày bán trên thị trường nội địa được làm tại đây.

Do địa hình đất núi khô cằn khó trồng trọt nên từ thế kỷ 17 người dân nơi đây đã nảy sinh ý tưởng làm bút lông để tăng gia sản xuất. Fude-shi là tên gọi chung của những nghệ nhân làm bút lông trong vùng, hiện nay còn khoảng 80 gia đình ở Kumano theo nghề truyền thống.

Chiếc bút lông Kumano được làm rất cầu kỳ, tinh xảo và mịn màng. Ảnh: CNN.

Vào thế kỷ 19, Nhật ban hành chế độ giáo dục bắt buộc nên nhu cầu sử dụng bút lông tăng cao, giúp nghề làm bút lông thủ công ở thị trấn này càng phát triển. Tuy nhiên trong thời gian gần đây nhu cầu về bút lông sụt giảm khiến ngành nghề này điêu đứng. Vì vậy, Kumano phải cải tiến và mở rộng đối tượng phục vụ. Ngoài bút lông, mọi người còn sản xuất cọ trang điểm, cọ vẽ mỹ thuật… Những mặt hàng này được xếp vào hàng cao cấp và dùng để làm quà tặng.

Điều khiến Kumano trở thành “thánh địa” của bút lông bởi những chiếc bút này đều đạt đến mức tinh xảo, mịn màng đến kinh ngạc, như thể bạn đang dùng chính những cánh hoa ve vuốt lên da. Phần ngòi bút có lõi chính làm từ lông dê, phần lông thô xung quanh làm từ lông cáo hay sói. Có khoảng 300 loại bút được sản xuất ở đây. Đến ngày nay, những chiếc bút này vẫn được làm thủ công.

Shin Takemori – chủ tịch một công ty chuyên sản xuất bút lông  – điềm tĩnh ném những chiếc bút lông cũ vào một đám cháy trên một tảng đá phẳng với thái độ tôn trọng. Đứng sau ông là hàng chục người đứng xếp hàng thành kính. Khách du lịch khi tới Kumano, tỉnh Hiroshima vào đúng lễ hội Fude Matsuri đều rất tò mò trước hành động trên. Tuy nhiên nếu là dân bản địa, bạn sẽ không hề ngạc nhiên vì đó là một nghi thức hỏa táng bút lông quan trọng trong văn hóa nơi đây.

Vào ngày 23/11 hàng năm, người dân Nhật Bản lại đổ xô về Kumano để tham gia lễ hội bút lông Fude Matsuri. Những chiếc bút cũ khắp đất nước sẽ được thu gom về nơi đây và hỏa táng đúng ngày diễn ra lễ hội. “Đốt những chiếc bút lông cũ nhằm tri ân linh hồn của chúng”, ông Shin giải thích. Bên cạnh giàn thiêu là một tấm bia đá – tượng đài ghi nhớ các nhà sản xuất bút lông đầu tiên của thị trấn.

Hỏa táng những chiếc bút lông như một lời tri ân linh hồn chúng vì đã làm tròn nhiệm vụ. Ảnh: CNN.

Ngoài nghi lễ hỏa táng, lễ hội còn thu hút du khách bằng con đường treo đầy bút lông. Ước tính có khoảng 10 nghìn chiếc lớn nhỏ được treo dọc 99 bậc thang lên ngôi đền Sakakiyama. Các bậc thầy thư pháp cũng sẽ thể hiện tài năng của mình khi viết lên những khổ giấy khổng lồ bằng những chiếc bút lông lớn.

Chính quyền địa phương ước tính có khoảng 10 nghìn người sẽ tham gia vào lễ hôi này. Đây cũng là dịp mà các thương hiệu sản xuất bút lông hạ giá sản phẩm để mọi người có thể mang về nhà ít nhất một sản phẩm quý giá của vùng. Sau khi tham quan, đến với quầy lưu niệm, bạn còn có thể mua được một chiếc bút lông đầy tinh tế có khắc tên mình hoặc một chiếc bút làm từ tóc trẻ em nữa.

Anh Minh