Từ lâu hang Con Moong là di tích cấp quốc gia (xã Thành Yên, Thạch Thành, Thanh Hóa) đã có sức hút kỳ lạ không chỉ các nhà khảo cổ trong nước mà còn ở nước ngoài. Không chỉ vậy hang còn giữ nguyên sự hoang sơ, kỳ bí đến lạ kỳ.
Tuy Vườn quốc gia Cúc Phương phần lớn thuộc tỉnh Ninh Bình, nhưng hang Con Moong nằm trong vùng đệm của Vườn quốc gia Cúc Phương, lại thuộc xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hoá, có độ dài khoảng 40m, thông hai đầu, trần hang có chỗ cao 10m, hang Con Moong nổi bật hẳn lên với những thế mạnh của một di chỉ khảo cổ học độc đáo và nhiều điều bí ẩn.
Có thể nói, hang Con Moong còn nguyên vẹn sự hoang sơ và kỳ bí, là một trong những điều kiện thuận lợi để UNESCO xem xét, công nhận trở thành di sản thế giới. Bên cạnh đó, cuộc sống của cư dân bản địa (dân tộc Mường), với những nét đẹp văn hóa truyền thống trong sinh hoạt, giao tiếp sẽ là một trong những ‘điểm nhấn’ để thu hút khách du lịch đến với nơi đây.
Được bảo vệ nghiêm ngặt, hang Con Moong với hệ thống động, thực vật khá phong phú, trong hang còn in rõ dấu tích của người tiền sử, các vết tích của những đợt khai quật. Toàn bộ hệ thống rừng nguyên sinh quanh khu vực hang còn giữ được nguyên vẹn, với nhiều loài cây gỗ quý, có đường kính lớn.
Đặc biệt, tại đây còn khá nhiều động vật hoang dã như: khỉ, gấu, hoẵng, nai… Trong bán kính khoảng 3 km còn có suối nước nóng, hồ Vũng Sú, hồ Bỉnh Công rộng lớn, với hệ sinh thái nguyên sơ, phong phú, rất phù hợp với việc phát triển du lịch sinh thái gắn với văn hóa-lịch sử.
Theo các tài liệu khảo cổ học, hang này được phát hiện vào năm 1975 và được khai quật hầu như toàn bộ trong năm 1976. Tầng văn hóa trong hang rất dày (khoảng từ 3 đến 3,2m), chứa đựng vết tích văn hóa của nhiều thời đại. Kết quả phân tích bằng phương pháp Carbon (C14) trên 10 mẫu của Viện Khảo cổ học Việt Nam đã khẳng định, niên đại của lớp sớm nhất là cách đây khoảng 15.000 năm, lớp giữa là khoảng 10.000 năm, lớp trên là khoảng 7.000 năm.
Giá trị nổi bật nhất của hang Con Moong, là lần đầu tiên phát hiện ra địa tầng, có dấu vết quá trình phát triển liên tục của con người thời tiền sử, từ thời đồ đá cũ đến thời đồ đá mới, từ săn bắn hái lượm đến trồng trọt. Sự phát triển này là một thành tựu văn hóa vĩ đại của nhân loại.
Năm 2015, Thanh Hóa tổ chức năm du lịch Quốc gia, sẽ đánh thức tiềm năng phát triển du lịch sinh thái của hang Con Moong.
Nguồn: Vietnamtourism.gov.vn