Lăng Khải Định - Thừa Thiên Huế (Ảnh: Khánh Luân)

Lăng Khải Định có diện tích nhỏ hơn so với lăng của các vua tiền nhiệm nhưng công phu, lộng lẫy hơn, kết hợp tinh xảo hai nền kiến trúc, văn hoá Đông - Tây

Lên ngôi năm 1916, vua Khải Ðịnh chọn triền núi Châu Chữ (còn gọi là Châu Ê) cách Huế 10km để xây dựng lăng mộ. Lăng khởi công ngày 04/9/1920 và kéo dài 11 năm mới hoàn thành

Tổng thể của lăng là một khối nổi hình chữ nhật vươn cao tới 127 bậc, để vào lăng phải vượt qua hệ thống của 37 bậc với thành bậc đắp rồng to lớn

Trên sân có hai dãy Tả - Hữu tòng tự, ở hai bên xây kiểu chồng diêm hai lớp, tám mái, song các vì kèo lại bằng xi măng cốt thép

Hai bên sân, mỗi bên có 2 hàng tượng cùng nhìn vào giữa sân, ngoài tượng như ở các lăng khác, còn có thêm 6 cặp tượng lính túc vệ

Từng đôi tượng cùng loại ở cạnh nhau được làm đối xứng và cùng đối xứng với đôi tượng phía đối diện

Các tượng này làm bằng chất liệu đá hiếm và đều có khí sắc, ở hai bên lăng còn có hai cột trụ biểu cao to vững chắc trấn 2 bên

Vượt 29 bậc nữa lên tầng sân bái đình, ở giữa có nhà bia Bi Đình bát giác xây bê tông cốt thép hoà trộn cổ kim

Bi Đình hình bát giác xây bê tông cốt thép, hai bên là 2 trụ biểu hình chóp ảnh hưởng từ kiến trúc phật giáo

Bia đá trong Bi Đình ghi về cuộc đời và sự nghiệp vua Khải Định

Tiền quân Đô thống phủ Lê Văn Bá là người chỉ huy với sự trưng tập nhiều thợ nghề và nghệ nhân nổi tiếng khắp cả nước

Vua Khải Định cho người sang Pháp mua sắt, thép, xi măng, ngói Ardoise...,cho thuyền sang Trung Hoa, Nhật Bản mua đồ sứ, thủy tinh màu... để kiến thiết công trình

Lăng Khải Định được đặt ra ngoài dòng kiến trúc truyền thống thời Nguyễn bởi cái mới, cái lạ, cái độc đáo, lạc lõng... tạo ra từ phong cách kiến trúc

Cung Thiên Định ở vị trí cao nhất là kiến trúc chính của lăng, nơi mà tài hoa của những người thợ được phô diễn, gởi gắm

Công trình này gồm 5 phần liền nhau: 2 bên là Tả, Hữu Trực Phòng dành cho lính hộ lăng, phía trước là điện Khải Thành, nơi có án thờ và chân dung vua Khải Định

Toàn bộ nội thất của 3 gian giữa trong cung Thiên Định đều được trang trí những phù điêu ghép bằng sành sứ và thủy tinh, những bộ tranh tứ quý, bát bửu, ngũ phúc, bộ khay trà, vương miện...

Cùng với tranh trên tường, dưới nền lát gạch men hoa và trên trần vẽ Cửu long ẩn hiện trong mây, cả không gian 6 mặt đã tạo nên một thế giới nghệ thuật

Phòng để khán thờ với bài vị của vua Khải Định

Ðiện Khải Thành xung quanh được trang trí dày đặc bằng nghệ thuật khảm kính sứ, pho tượng đồng của vua Khải Định được đúc tại Pháp năm 1920 đặt ở giữa điện, mộ phần của vua ở phía dưới pho tượng đồng