Vùng đất Kagoshima những năm 1850 là nơi đầu tiên tại Nhật hứng chịu sự tấn công của phương Tây. Thuở đó, Nhật Bản vẫn còn dưới sự cai trị của Mạc phủ Tokugawa.

Ba di sản công nghiệp thời Minh Trị

Lãnh chúa Shimazu Nariakira (1809-1858) của vùng Satsuma là một người chịu ảnh hưởng nền văn hóa, giáo dục Tây học. Ông mê đắm những sáng chế của phương Tây như đồng hồ, nhạc cụ, kính viễn vọng, kính hiển vi, các loại vũ khí… Khi xem bản đồ thế giới, Nariakira là một trong những người tiên phong nhận ra rằng, Nhật Bản là một quốc gia nhỏ bé, khi đấu với nước lớn sẽ bại, chẳng còn cách gì khác ngoài việc phải làm mạnh quốc gia mình trước. Từ đó, ông đã chú trọng phát triển công nghiệp, quân bị.

Lò than Terayama xếp từ đá của những vụ phun trào núi lửa.

Vào năm 2015, khi UNESCO công nhận 23 điểm thuộc Cải cách Công nghiệp Minh Trị tại Nhật Bản trong các mảng sắt thép, đóng tàu và khai mỏ là Di sản văn hoá thế giới, vùng Kagoshima đã có ba trong 23 điểm của cụm di sản đó.

Ba địa  điểm đó là lò than Terayama, kênh dẫn nước Sekiyoshi và lò phản xạ Shuseikan. Đây là ba nơi quan trọng đánh dấu sự phát sinh nền công nghiệp cận đại của Nhật Bản với các nhà máy công nghiệp Shuseikan dưới sự lèo lái của lãnh chúa Nariakira.

Lò than Terayama được xây dựng vào năm 1858 để chế tạo than trắng (một loại than củi cháy rất mạnh) để làm nhiệt liệu cho lò phản xạ. Thời đó, chưa có bê tông để xây dựng như bây giờ, lò than được tạo ra từ các khối đá gồ ghề xếp lên nhau. Điểm đặc biệt là đá để làm nên lò than hình thành từ những vụ phun trào núi lửa nên độ chịu nhiệt của đá rất cao.

Nhìn rêu xanh phủ kín khu vực cống của kênh dẫn nước Sekiyoshi, ít ai nghĩ đây từng là nơi cung cấp thuỷ lực cho các nhà máy công nghiệp đầu tiên của Nhật Bản.

Những không gian hoang sơ bao trùm di sản

Khi đến thăm lò than Terayama, du khách sẽ thấy điều thú vị là di sản này nằm tách biệt trong khu rừng được bảo tồn nguyên trạng. Ở đó nay vẫn có suối róc rách mỗi ngày, có heo rừng chạy và cả những cây cổ thụ tỏa bóng mát dọc đường đi.

Cùng với lò than, không gian của kênh dẫn nước Sekiyoshi còn hoang sơ hơn. Dòng kênh được xây dựng để lấy nước từ thượng nguồn sông Inari cách đó 7 km, tạo thủy lực cho các nhà máy công nghiệp Shuseikan. Ngày nay, cống của kênh dẫn nước là điểm đến của rất nhiều nhà nghiên cứu, học sinh các vùng lẫn du khách.

Từ vườn Senganen, nhìn qua bên kia là vịnh Kinko và núi lửa đang hoạt động Sakurajima.

Nằm trong khuôn viên vườn Senganen, di tích lò phản xạ để nung sắt chế tạo súng đại bác không mang vẻ hoang sơ như lò than và kênh dẫn nước. Thế nhưng, ngay tại phần nền còn lại, người xem có thể cảm nhận được kỹ thuật ghép đá của vùng Satsuma khi xây dựng lò phản xạ từ năm 1857.

Có lẽ lãnh chúa Shimazu ý thức rất rõ tầm quan trọng của lò phản xạ nên đã chọn đặt nó ngay trong vườn Senganen của gia tộc mình. Đây cũng là điểm đến đặc trưng cho du khách khi du lịch tỉnh Kagoshima. Khu vườn rộng, thanh bình với cảnh sắc hùng vĩ là vịnh Kinko và ngọn núi lửa Sakurajima vẫn đang hoạt động.

Trong vườn Senganen ngày nay, ngoài những di tích kiến trúc của gia tộc Satsuma, còn có rất nhiều nhà hàng, quán cà phê, gian hàng lưu niệm… Để ở đó, bên tách cà phê, du khách có thể ngắm những cột khói trắng trời của núi lửa Sakurajima – một niềm tự hào của tỉnh Kagoshima.