
Lễ hội cầu ngư tại xã Ngọc Bích, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An là nghi thức truyền thống của cư dân vùng biển có từ xa xưa được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Cứ vào dịp đầu xuân, nhân dân địa phương sẽ tổ chức lễ hội cầu ngư, mở cửa biển với mong muốn một năm mưa thuận gió hòa, khai thác hải sản thắng lợi. Lễ hội còn góp phần bảo tồn nét văn hóa đặc sắc, thắt chặt tình đoàn kết của nhân dân, góp sức xây dựng quê hương thêm giàu mạnh.
Sáng ngày 17-2, dù thời tiết có mưa phùn, gió rét nhưng đông đảo bà con nhân dân xã Ngọc Bích vẫn có mặt từ rất sớm để dự lễ hội cầu ngư, mở biển, báo hiệu một mùa khai thác hải sản mới. Lễ hội cầu ngư của bà con địa phương ven biển gồm có phần lễ và phần hội. Phần lễ với các nghi lễ truyền thống như: Lễ khai quang, lễ yết cáo, lễ cầu ngư-lễ đại tế, lễ tạ, lễ cầu yên, lễ thả hoa… thể hiện lòng thành kính, tri ân đến các vị chư thần và mong muốn cho mưa thuận, gió hòa, quê hương thanh bình, phát triển.
Trong lễ thả hoa trên sông Bùng nối Cảng cá Đông Lộc với cửa biển Lạch Vạn, ngư dân trên 9 tàu thuyền tham gia rước lễ thực hiện nghi thức “nhúng giã”. Hoạt động này mang ý nghĩa khai mở cửa biển, đánh dấu mùa khai thác hải sản của ngư dân, cầu mong luồng lạch luôn khơi thông, ngư dân ra khơi, vào lộng được thuận lợi, bình an, những chuyến đi biển hiệu quả.
Đông đảo nhân dân xã Ngọc Bích tham gia lễ hội cầu ngư.
Phần hội với các nghi thức rước kiệu, múa lân sư rồng, lễ rước nhúng giã, rước hoa, rước vật phẩm tế lễ… có sự tham gia của hàng ngàn người dân trên đoạn đường gần 1km. Cùng với đó là các trò chơi dân gian như kéo co, bịt mắt bắt vịt… mang tính cộng đồng, thu hút nhiều người tham gia. Đáng chú ý là phần thi đan lưới giã với sự tham gia của 4 đội chơi đã tái hiện sự hình thành, phát triển gần 100 năm qua của nghề sản xuất ngư lưới cụ của cư dân làng biển, thu hút đông đảo người dân reo hò, cổ vũ. Ban tổ chức còn trưng bày tranh ảnh về mảnh đất, con người, truyền thống văn hóa, các gian hàng giới thiệu sản phẩm đặc trưng địa phương, giao lưu văn nghệ giữa 18 xóm trên địa bàn.
Chủ tế thực hiện nghi thức cầu cho mưa thuận gió hòa, đánh bắt hải sản thắng lợi.
Đội tàu chuẩn bị thực hiện nghi thức “nhúng giã” báo hiệu một mùa khai thác hải sản mới.
Xã Ngọc Bích là một trong 5 xã ven biển, bãi ngang của huyện Diễn Châu với diện tích tự nhiên rộng lớn, dân cư đông đúc sinh sống bằng nhiều ngành nghề khác nhau, riêng nghề khai thác hải sản đã có truyền thống gần 100 năm, đóng góp rất quan trọng vào phát triển kinh tế của xã nhà.
Tính đến nay, xã Ngọc Bích có gần 470 phương tiện tàu thuyền chuyên khai thác hải sản. Nhờ nghề khai thác hải sản phát triển đã kéo theo nhiều ngành, nghề như sửa chữa, đóng tàu, thuyền, chế biến hải sản, sản xuất đá lạnh, kinh doanh nhiên liệu… tạo nên sự đa dạng và đặc trưng trong cơ cấu ngành, nghề của địa phương.
Theo ông Cao Đức Nguyên, Chủ tịch UBND xã Ngọc Bích cho biết: “Từ xa xưa, vào dịp đầu xuân, nhân dân thường tổ chức lễ hội cầu ngư kết hợp với cầu yên, cầu tài để mong sự an lành, may mắn và thành công. Lễ hội cầu ngư năm 2025 được tổ chức với mục đích phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, cầu mong năm mới với nhiều thắng lợi mới, mọi nhà ấm no, hạnh phúc; mưa thuận gió hòa, trời yên biển lặng, khai thác hải sản được nhiều cá tôm”.
Ngay sau khi lễ hội cầu ngư kết thúc, bà con nhân dân địa phương sẽ trở lại sản xuất, phát triển kinh tế, trong đó những con tàu nổ máy ra khơi bám biển hành nghề, góp phần bảo vệ chủ quyền.
Bài, ảnh: Hiếu An
Nguồn: Dulichvn