Thổ Nhĩ Kỳ và phong tục kết hôn khác lạ

Đám cưới truyền thống kết hợp hiện đại của người Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện đại và truyền thống kết hợp: Pháp luật Thổ Nhĩ Kỳ quy định nam nữ bình đẳng, cấm chế độ nhất phu đa thê. Đám cưới phải được tổ chức ở Cục đăng ký công dân hoặc UBND thành phố hoặc hội trường cưới, đọc các văn kiện có liên quan đến luật dân sự, ký kết giấy chứng nhận kết hôn, sau đó mở tiệc đón khách.

Tiếp đến, cô dâu chú rể cùng về nhà trai, tổ chức lễ cưới theo đạo Islam. Người trưởng giáo đọc kinh Côran. Qua hai lần làm đám cưới như thế mới được coi là vợ chồng chính thức. Vì thế nếu ai đó chỉ tổ chức theo nghi lễ tôn giáo sẽ bị coi là bất hợp pháp.

Đạo Islam cho phép đàn ông được lấy nhiều vợ, nhưng chỉ có một người được đăng ký chính thức theo pháp luật. Những người này chiếm khoảng 10%. Hiện nay, đàn ông lấy nhiều nhất là hai vợ.

Kết hôn làm lụng: Thanh niên nghèo ở Thổ Nhĩ Kỳ do không trả nổi lễ vật ăn hỏi nên thường phải bán mình cho gia đình vị hôn thê để thay thế cho lễ vật ăn hỏi. Chú rể không được lấy cô dâu ngay mà phải làm lụng tại nhà bố mẹ vợ tương lai khoảng 2 năm thì mới được cưới, gọi là đám cưới lao dịch. Tình trạng như thế hiện nay ở Thổ Nhĩ Kỳ tuy không phổ biến nhưng không phải không còn. Thời gian làm việc tại nhà bố mẹ vợ rất khổ sở.

Lừa gạt vị hôn thê: Tại một số huyện thị nông thôn Thổ Nhĩ Kỳ có tục hôn nhân mua bán, số tiền ăn hỏi nhiều khi có thể bằng cả một chiếc xe hơi. Điều này đã gây áp lực lớn đối với những gia đình nghèo khó. Để chi trả cho khoản này, họ phải tích lũy trong nhiều năm. Nhưng đối với những chàng trai nghèo, để có chừng ấy tiền ăn hỏi là điều chỉ có trong mơ. Vì thế, buộc họ phải gạt các cô dâu để cưới.

Các chàng trai nông thôn được bạn bè giúp đỡ lừa các cô gái họ yêu và giấu cô ở trong rừng hoặc trốn đến một thành phố khác. Người nhà cô gái đuổi theo hoặc gửi đơn kiện lên tòa án. Khi ấy tòa án luôn căn cứ vào thái độ của cô gái để phán quyết. Nếu như cô gái thừa nhận chưa có sự đồng ý của cô thì chàng trai sẽ bị phạt 10 năm tù. Tuy nhiên, đa phần các cô dâu bị lừa đều thừa nhận sự đồng ý, bởi nếu chàng trai đi tù thì các nàng cũng không có được tương lai sáng sủa, thậm chí còn bị mọi người ghét bỏ, bị coi là cô gái không trong sạch, rất khó lấy chồng. Vì thế, phán quyết của tòa án luôn có lợi cho chàng trai, và hai người trẻ có thể đến với nhau.

Tuy vậy, vấn đề khó khăn cho chàng trai lại chính là bố cô gái. Ông luôn đe dọa giết kẻ lừa đảo và cả con gái mình, đáng sợ hơn ông ta còn quyết chí thực hiện lời đe dọa ấy bằng hành động. Cô gái phải nhờ tới sự can thiệp hòa giải của trưởng thôn. Còn chàng trai phải đưa tới bố vợ lễ vật ăn hỏi, hoặc để em gái mình làm dâu nhà vợ. Khi bố cô gái trở thành ông ngoại, mọi chuyện mới được êm xuôi, tốt đẹp.

Cô dâu tắm: Đây là nghi thức truyền thông của Thổ Nhĩ Kỳ khi tổ chức đám cưới. Trước đám cưới một ngày, cô dâu hoặc mẹ cô dâu mời bạn gái, họ hàng (là phụ nữ) đi tắm. Mẹ chú rể cũng tham gia, với mục đích tẩy rửa ô uế cho cô gái trước khi về nhà chồng. Cô dâu được mọi người dẫn vào buồng tắm, cởi bỏ áo quần và đi vòng quanh nhà tắm, hôn tay những người lớn tuổi. Mẹ chồng tương lai vung tiền lên đầu cô hoặc tặng quà cho cô, bạn bè thì hát múa. Trong lúc đó, mẹ chồng nhuộm màu đỏ chân phải cho cô dâu, bà mối nhuộm chân trái.

Trước khi tắm một ngày, nhà trai sẽ đưa quần áo tắm, xà phòng, nước hoa cho cô dâu. Một số nơi còn phải đưa thịt dê nướng. Vùng Đông Bắc Thổ Nhĩ Kỳ vẫn giữ tập tục này và coi nó là một phần rất quan trọng của đám cưới.

Khuyên bảo lần cuối cùng: Tại một số vùng nông thôn Thổ Nhĩ Kỳ, khi cô gái sắp đi lấy chồng, bố cô sẽ tổ chức lễ tạm biệt, trịnh trọng buộc ba vòng thắt lưng cho cô gái và khuyên cô ba điều. “Con gái, đây là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng bố khuyên bảo con, cho dù con đi đến đâu cũng phải giữ tay, eo, miệng”.

Lời khuyên này rất độc đáo vì người Thổ Nhĩ Kỳ rất coi trọng tay, eo, miệng. Tay tức là may mắn, có thể giải quyết được khó khăn, có kỹ thuật thành thục, tiết kiệm xây dựng gia đình. Eo buộc bằng hai sợi trắng và đỏ, chỉ có thể do chính chú rể cởi. Miệng tức khi sắp bước vào nhà chồng, mẹ chồng cho cô ăn kẹo để sau này có cuộc sống ngọt ngào.

Chặn đường đòi thưởng: Nhà trai rộn ràng đi đón dâu, nhưng một số người cố ý chặn xe hoa. Khi ấy nhà trai vui vẻ đưa tiền, khăn tay để tỏ lòng cảm ơn thì họ nhường đường cho xe qua. Phong tục này giúp vợ chồng hiểu rằng đường đời chưa hẳn đã bằng phẳng, phải biết quý trọng và sắp xếp cuộc sống thật hợp lý sau khi đã kết hôn.

Chúc phúc cho đám cưới vàng.

Chui qua đũng quần: Lễ này được tổ chức ở cửa nhà chú rể. Cô dâu về đến nơi sẽ được cúng lễ bằng bò hoặc dê, lấy máu của chúng bôi lên má cô dâu chúc phúc. Sau đó ban phát quà cho khách gồm lúa mạch, kẹo và tiền. Khi đến ngưỡng cửa, cô dâu phải dẫm lên tấm da cừu để vào phòng. Người Thổ Nhĩ Kỳ tin rằng làm như vậy sẽ khiến cho tính tình cô dâu được hiền lành như cừu, mặt khác là để cầu nguyện cho họ có hạnh phúc nhiều như lông cừu.

Ở một số địa phương, cô dâu về nhà phải chui qua đũng quần mẹ chồng ở ngưỡng cửa để thừa nhận uy quyền của mẹ chồng.

Nhuộm móng tay, đốt quần áo cũ: Chị dâu chú rể hoặc bà mối nhuộm lòng bàn tay và ngón tay trái hoặc cả hai tay cô dâu thành màu đỏ thạch lựu để chúc may mắn. Mọi người rất quan tâm đến màu nhuộm, bởi màu nhuộm đẹp hoặc xấu là điềm báo đôi uyên ương có hạnh phúc hay không sau khi lấy nhau.

Cô dâu sẽ phải thay vài bộ quần áo để tổ chức nghi lễ trên và đốt một bộ quần áo cũ để nói lên cuộc sống mới bắt đầu. Bạn bè cô vừa khóc vừa hát dân ca nhuộm tay để nói lên tình cảm ly biệt.

Hôn nhân hai giới tính: Có một nơi tại Thổ Nhĩ Kỳ, người hai giới tính chiếm 20%. Người hai giới tính khi sinh ra trên mình họ đã có cơ quan sinh dục cả nam và nữ. Điều này đưa lại nhiều rắc rối cho cuộc sống và hôn nhân của họ. Nơi này thuộc vùng cao nguyên, sống bằng nuôi sơn dương và trồng trọt, cuộc sống rất khổ cực. Vì vậy, họ lấy nhau theo quan hệ họ hàng gần như anh họ em họ, do đó người hai giới tính ngày càng nhiều. Họ cho rằng lấy nhau trong nội tộc có thể giảm bớt được mâu thuẫn, thân lại càng thân hơn, tình cảm dễ dàng hòa hợp. Điều đáng tiếc là kiểu hôn nhân này đã hủy hoại thế hệ sau. Một số người hai giới tính nói: “Mới sinh ra đã không biết là nam hay nữ, ngay cả con vật cũng khỏe mạnh hơn chúng tôi”. Vì thế họ luôn mặc cảm không dám gặp ai, có người trốn trong núi, có người trốn đi vùng khác.

Hôn nhân của họ không đúng quy luật nhưng cũng có một số người hai giới tính đã không chịu chấp nhận số phận. Họ ngấm ngầm kết vợ kết chồng. Vấn đề đầu tiên gặp phải là ai sẽ làm chồng và ai sẽ làm vợ. Khi quyết định được chuyện này, thì lại gặp phải khó khăn vì không ai dám đứng ra làm đám cưới cho họ.

(Theo Phong tục tập quán các nước trên thế giới)