Việc bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng hiện đang được tỉnh Thừa Thiên Huế quan tâm thực hiện nhằm giữ gìn và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời thích nghi với đời sống thực tế của người dân và phục vụ phát triển du lịch.
Vốn là kinh đô của triều Nguyễn, hệ thống làng, xã và phủ đã phát triển mạnh trên vùng đất cố đô Huế với hàng nghìn ngôi nhà vườn mang đậm kiến trúc của ngôi nhà Việt. Trải qua thời gian, hiện nay rất nhiều nhà vườn Huế đã xuống cấp trầm trọng và không còn giữ nguyên trạng. Hiện toàn tỉnh Thừa Thiên Huế còn hàng trăm ngôi nhà vườn, trong đó có trên 150 nhà vườn Huế có giá trị lịch sử và văn hóa.
Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế Trần Song cho biết, do điều kiện kinh tế của người dân còn khó khăn, hầu hết các chủ nhà vườn không có điều kiện thực hiện tu bổ nhà vườn của mình. Trước thực tế đó, năm 2015, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 02/2015/NQ-HĐND về Đề án “Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng” giai đoạn 2015 -2020. Trong giai đoạn 1 của Đề án (2015 – 2017), 14 nhà vườn Huế đặc trưng có giá trị lịch sử và văn hóa đã được UBND tỉnh phê duyệt hỗ trợ trùng tu. Đến nay, đã thực hiện hỗ trợ trùng tu được 8/14 nhà vườn Huế với tổng kinh phí hỗ trợ hơn 6,2 tỷ đồng.
Một trong những chủ nhà vườn tham gia Đề án, ông Hồ Xuân Doanh phấn khởi cho biết, việc trùng tu, tôn tạo nhà vườn có giá thành rất cao và khó đảm bảo thực hiện bài bản nên việc được hỗ trợ của tỉnh đã giúp cho những chủ nhà vườn Huế có cơ hội thực hiện trùng tu và tôn tạo nhà vườn của mình, giữ gìn những giá trị truyền thống qua bao đời của gia tộc để lại và có cơ hội để phát triển du lịch – dịch vụ.
Làng cổ Phước Tích, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế có gần 30 ngôi nhà vườn mang nét đặc trưng của nhà vườn Huế. Từ đầu năm 2017, huyện Phong Điền đã thực hiện hỗ trợ trùng tu 3 nhà với tổng kinh phí hơn 2,1 tỷ đồng và lập dự án kinh tế – kỹ thuật 2 nhà vườn theo nguồn vốn hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu văn hóa của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (mỗi căn nhà được hỗ trợ 750 triệu đồng).
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Ngọc Thọ cho biết, để phát huy giá trị nhà vườn sau khi trùng tu, tôn tạo cần phải gắn với du lịch và dịch vụ; hiện tỉnh Thừa Thiên Huế đã xác định việc gắn kết nhà vườn với du lịch là một sản phẩm riêng có của Huế. Thời gian vừa qua, ngành Du lịch tỉnh và các công ty du lịch, đơn vị lữ hành đã rất nỗ lực để triển khai mô hình du lịch homestay tại các nhà vườn Huế, bước đầu đã đem lại tín hiệu tích cực, tạo ra một sản phẩm du lịch hấp dẫn cho du khách, nhất là đối với khách du lịch nước ngoài.
Ông Hồ Xuân Đài, chủ nhà vườn Xuân Đài, tại phường Thủy Biều, thành phố Huế phấn khởi chia sẻ: “Vùng đất Thủy Biều là nơi được thiên nhiên ưu đãi với nhiều vườn cây ăn trái sum suê, nhất là Thanh Trà Thủy Biều đã nổi tiếng khắp cả nước, ngôi nhà vườn cổ 150 năm của gia đình đã đón tiếp rất nhiều khách du lịch đến tham quan. Ngoài trải nghiệm làm vườn, du khách còn tĩnh dưỡng ngâm chân bằng lá thảo mộc quanh vườn, tham gia nấu nướng cùng người dân. Mới đây, tham gia vào tour du lịch “Sáng Thủy Biều – Chiều Tam Giang” của Công ty du lịch Huetourist đã đưa lượng khách du lịch tăng hơn, đây cũng là mô hình du lịch hay, hấp dẫn du khách vừa trải nghiệm nhà vườn Huế và vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, lớn nhất Đông Nam Á”.
Ông Phan Ngọc Thọ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết, trong giai đoạn 2018 – 2020, tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ ưu tiên dành một phần thích đáng nguồn ngân sách tỉnh để thực hiện trùng tu, tôn tạo nhà vườn Huế nhằm thực hiện vượt chỉ tiêu từ 25 – 40% nhà vườn Huế đặc trưng được trùng tu theo Nghị quyết 02/2015/NQ-HĐND của HĐND tỉnh. Bên cạnh đó, sẽ triển khai hỗ trợ các chủ nhà vườn Huế về các loại giống cây để tạo cảnh quan thiên nhiên và môi trường sinh thái của nhà vườn, đồng thời đề nghị các ngân hàng có chính sách ưu đãi vay vốn cho các chủ nhà vườn đầu tư hạ tầng kinh doanh dịch vụ tại nhà vườn nhằm tăng thu nhập cho các chủ nhà vườn và đảm bảo tính bền vững của các nhà vườn Huế sau trùng tu, tôn tạo. Tỉnh cũng sẽ tập trung khai thác tốt Trang thông tin điện tử nhà vườn Huế; xây dựng logo nhà vườn Huế và biểu tượng tại từng nhà vườn Huế để giới thiệu, quảng bá hình ảnh mảnh đất, con người xứ Huế đến với bạn bè quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, một ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh./.
Nguồn: Vietnamtourism.gov.vn