Truyền thống ăn – mặc – ở của người Hàn Quốc

Nhà gỗ có hệ thống lò sưởi ondol dưới sàn. (Ảnh: Ald)

Nhà ở truyền thống của người Hàn Quốc gần như không thay đổi từ thời kỳ Tam Vương quốc cho đến cuối thời đại Joseon (1392-1910).

Ondol là hệ thống lò sưởi dưới sàn nhà rất độc đáo của người Hàn Quốc. Khói và hơi nóng được dẫn qua các ống xây dưới sàn nhà. Vật liệu chính dùng để dựng nên những căn nhà truyền thống này là đất sét và gỗ. Giwa, có nghĩa là nhà có lợp mái ngói màu đen làm từ đất, thường bằng đất sét đỏ. Ngày nay, toà nhà làm việc của Tổng thống gọi là Cheong Wa Dae hay Nhà Xanh, vì ngói lợp lên mái nhà có màu xanh.

Nhà truyền thống thường được xây mà không cần sử dụng chiếc đinh vít, vì được ghép với nhau bằng các chốt gỗ. Nhà dành cho tầng lớp thượng lưu bao gồm một số kiến trúc tách biệt: phòng dành cho phụ nữ và trẻ nhỏ, phòng dành cho những người đàn ông trong gia đình và các vị khách của họ và một phòng khác cho những người giúp việc, tất cả các phòng đều có tường bao quanh khép kín. Điện thờ tổ tiên của gia đình được xây ở phía sau ngôi nhà. Thỉnh thoảng chúng ta có thể gặp một ao sen được xây ở trước ngôi nhà phía ngoài bức tường.

Từ cuối những năm 1960, kiểu nhà truyền thống Hàn Quốc bắt đầu bị thay thế bằng những toà nhà chung cư theo kiểu phương Tây. Nhà cao tầng mọc lên như nấm trên khắp đất nước Hàn Quốc từ sau thập kỷ 1970.

Trang phục:

Hanbok là lễ phục của phụ nữ Hàn Quốc. (Ảnh: Disneymike)

Người Hàn Quốc bắt đầu dệt vải bằng cây gai, cây dong và nuôi tằm dệt lụa. Trong thời kỳ Tam Vương quốc, đàn ông mặc jeogori (áo khoác ngoài), baji (quần dài), và durumagi (áo choàng) cùng với mũ, dây lưng và giày. Phụ nữ mặc jeogori (áo khoác ngắn), với hai dải vải dài được buộc chặt vào nhau để tạo thành nơ otgoreum, dài kín chân, mặc với chima (váy thắt eo cao), durumagi với beoseon (tất trắng) và đi giày hình thuyền. Những bộ quần áo này, còn được gọi là hanbok, đã được lưu truyền từ nhiều năm nay với kiểu dáng hầu như không thay đổi, ngoại trừ chiều dài của jeogori và chima.

Trang phục châu Âu thâm nhập vào Hàn Quốc từ thời kỳ chiến tranh Triều Tiên (1950-1953). Trong thời kỳ công nghiệp hoá mạnh mẽ những năm 1960 và 1970, người ta coi hanbok không phù hợp với cách ăn mặc thoải mái, nên trang phục này không thông dụng như trước. Nhưng gần đây, những người yêu thích hanbok đã vận động mặc lại trang phục này và đã tạo ra những kiểu cách mới để thuận tiện hơn khi mặc.

Trang phục truyền thống hanbok thường được mặc vào những ngày lễ đặc biệt như Tết âm lịch và Chuseok – ngày Lễ mùa (Hội mùa rằm trung thu), và các ngày lễ của gia đình như Hwangap (lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 60).

Thực phẩm:

Trong ba yếu tố cơ bản của cuộc sống – nhà ở, quần áo và thực phẩm – thì những thay đổi trong thói quen ăn uống đã tác động đến người Hàn Quốc nhiều nhất. Gạo vẫn là lương thực chính của hầu hết người dân xứ kim chi, nhưng trong thế hệ trẻ ngày nay, nhiều người lại thích các món ăn phương Tây.

Người Hàn Quốc thường ăn cơm với nhiều thức ăn khác, chủ yếu là các loại rau xanh đã nêm gia vị, canh, các món hầm trong nồi đất và thịt.

Bữa cơm truyền thống của người Hàn Quốc không thể thiếu kim chi, món ăn được làm từ nhiều loại rau muối như cải bắp, củ cải, hành xanh và dưa chuột. Một số loại kim chi thường được nêm gia vị bằng cách thêm bột ớt đỏ, còn một số loại khác không trộn với ớt bột mà được ngâm trong những dung dịch tạo vị khác. Tuy nhiên tỏi luôn được cho vào kim chi để tăng mùi vị cho món này.

Hàn Quốc nổi tiếng với đặc sản kim chi. (Ảnh: Korean food)

Vào cuối tháng 11 hoặc đầu tháng 12, gia đình người Hàn Quốc thường tập trung vào gimjang, nghĩa là chuẩn bị làm kim chi, phục vụ cho cả mùa đông dài. Trước đây, kim chi chuẩn bị cho mùa đông được để trong những vại to chôn dưới đất để giữ nguyên mùi vị. Với sự phát triển của nhà chung cư hiện nay, các nhà sản xuất đồ điện đã sản xuất những chiếc tủ lạnh đặc dụng dùng để bảo quản kim chi. Nhiều nhà máy chế biến kim chi mọc lên, vì ngày càng có nhiều gia đình mua kim chi làm sẵn thay vì tự làm.

Ngoài kim chi, doenjang (món tương đỗ) với tính chất chống ung thư cũng thu hút nhiều sự quan tâm của các nhà dinh dưỡng hiện đại. Người Hàn Quốc thường làm doenjang ở nhà bằng cách luộc chín hạt đậu vàng rồi phơi chúng trong bóng râm, ngâm trong nước muối và để lên men dưới ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, ngày nay rất ít gia đình thực hiện đầy đủ quy trình này tại nhà, phần lớn các gia đình đều mua doenjang do nhà máy sản xuất chế biến.

Trong số các món thịt, món bulgogi (thường làm bằng thịt bò) và galbi (sườn bò hoặc lợn) tẩm gia vị được người Hàn Quốc và khách nước ngoài ưa thích nhất.

(Theo Hàn Quốc ngày nay)