Charles I – vị vua được ‘thượng đế gia miện’

Hình ảnh đại đế Charles 1.

Ngày 25/12 năm 800, buổi lễ Misa đang được cử hành tại nhà thờ lớn Saint Peter ở La Mã nhân dịp lễ Giáng Sinh. Ánh nến lung linh trên bàn thờ tỏa sáng lên pho tượng Chúa với gương mặt bình thản an lành. Nếu so với ánh sáng rực rỡ tươi vui ở bên ngoài thì gian phòng hình vuông dài bên trong ngôi nhà thờ có phần ảm đạm hơn, nhưng cũng vì thế trở nên trang nghiêm long trọng hơn.

Tiếng thánh ca dìu dặt, tiếng thánh thi lâng lâng. Qua ánh nến lờ mờ, mọi người trông thấy một vị Đế Vương có thân hình vạm vỡ đang nhìn thẳng vào tượng Chúa khấn vái một cách thành khẩn. Chung quanh đó, đông đảo những tai mắt thuộc hàng giáo phẩm cũng như người thế tục, đứng thành hàng với y phục sang trọng, sắc mặt trang nghiêm.

Khi vị Đế Vương làm lễ xong và đang từ từ đứng lên, thì Giáo hoàng La Mã Leo III bỗng đi nhanh về phía trước, hai tay lấy một vương miện bằng vàng, trang trọng đội lên đầu cho vị đế vương. Giáo hoàng Leo III lớn tiếng tuyên bố:

– Thượng đế gia miện cho Hoàng đế Charles! Chúc vị Hoàng Đế vĩ đại đã mang đến hòa bình cho người La Mã sống lâu trăm tuổi, vĩnh viễn giành được thắng lợi.

Giữa bầu không khí vốn đang phẳng lặng trong gian phòng lớn bỗng nổi lên tiếng hô như sấm dậy, kéo dài không dứt.

– Sinh mệnh và thắng lợi vĩnh viễn thuộc về vị Hoàng Đế vĩ đại vừa tiếp nhận vương miện!

Do mọi việc xảy ra quá đột ngột, vị Đế Vương chừng như không có sự chuẩn bị tinh thần trước, nên đã tỏ ra bối rối một lúc lâu mà vẫn chưa giữ bình tĩnh được.

Vị Hoàng Đế “được Thượng đế gia miện” đó chính là vua Charles I (768-814) của nước Frank mà tên tuổi được lưu truyền vĩnh viễn trong sử sách, được mọi người gọi là Charlemagne, có nghĩa là Đại đế Charles.

Kể từ khi đế quốc Tây La Mã bị sụp đổ hồi năm 476, đất nước này sau khi trải qua mấy trăm năm chia cắt xáo trộn, tại Tây Âu đã xuất hiện một vị hoàng đế mới, có vũ lực mạnh mẽ trong tay. Tất nhiên, vị hoàng đế này được mọi người xem là người thừa kế của đế quốc La Mã tại Tây Âu.

Từ thế kỷ thứ sáu đến thế kỷ thứ bảy sau công nguyên, Frank không phải là một quốc gia cường thịnh, nội bộ luôn chia rẽ và xung đột. Vương quốc này trên thực tế đã hình thành ba vương quốc độc lập là Austraisia, Nuestria và Burgudy. Giữa ba quốc gia này luôn bùng nổ những cuộc chiến tranh chống đối nhau không bao giờ chấm dứt. Vương quyền Merovingians hoàn toàn bất lực không làm được gì. Sau khi bước vào thời kỳ Roisfaineants (639-751 SCN) viên Cung tướng đang chấp chưởng mọi sự vụ tại cung đình, đã nắm hết thực quyền của quốc gia, và có khuynh hướng ép nhà vua để ra lệnh cho mọi người theo ý mình. Gia tộc Arnulf nắm giữ chức vụ Cung Tướng và đã truyền lại cho con cháu từ đời này sang đời khác.

Năm 687, viên Cung tướng Heristal của Australia là Pepin (680-714) lên cầm quyền. Trong trận đánh nhau tại Tertry, ông đã đánh bại Nuestria, chấm dứt mọi cuộc nội chiến, xây dựng lại một quốc gia thống nhất, và trở thành vị Cung tướng lớn nhất có quyền lực lớn nhất nước. Vị Cung Tướng nổi tiếng một thời này chính là ông cố của đại đế Charles.

Đến ông nội của Charles là Charles Martel (có nghĩa là Charles Búa Sắt) lại tiếp tục giữ chức Cung Tướng (714-741) và quốc gia lại lâm vào thế nguy hiểm cả bên trong lẫn bên ngoài. Vào năm 732, Charles Martel trong chiến dịch Poitiers đã đánh thảm bại người Ảrập, người Tây Ban Nha xâm, chặn đứng thế tiến sâu vào Tây Âu của họ. Đồng thời, ông lại thực thi việc cải cách nổi tiếng về chế độ thái ấp, ức chế thế lực của các đại quí tộc, xây dựng chế độ đẳng cấp phong kiến lấy mối quan hệ ruộng đất làm mối quan hệ chủ yếu.

Cha của đại đế Charles là Pepin Lùn sau khi lên nối ngôi (741-751) thì quyền lực của Cung Tướng càng mạnh hơn. Năm 751 SCN, ông dứt khoát truất phế nhà vua cuối cùng của vương triều Merovingians chỉ là một nhà vua hữu danh vô thực, trực tiếp xưng vương để thay thế cho vương triều này (751-768), mở đầu vương triều Carolingians.

Từ lịch sử phát tích qua các vị tổ tiên của đại đế Charles cho thấy, gia tộc này thật ra đã nắm quyền bính của nước Frank từ lâu, cho nên việc thay đổi danh xưng triều đại chẳng qua là một sự hợp thức hóa tất nhiên mà thôi.

(Theo 10 vị đại đế trên thế giới)