Đồng bào Jẻ Triêng ở Kon Tum phía Bắc Tây Nguyên quy định: thiếu nữ trước lúc bắt chồng phải thông thạo việc dệt vải và chuẩn bị cho đủ đống củi hứa hôn. Vì thế từ khi mũi còn chưa sạch, con gái Jẻ Triêng đã phải ngồi vào khung dệt vải và mài rựa chặt củi.
 |
|
Em bé Mạ bên khung cửi. |
Củi hứa hôn phải chọn loại đượm lửa, đẽo dài đều cỡ 8 tấc, gùi về cho đủ 100 bó cất cao quá đầu. Trai Jẻ Triêng luôn chấm điểm trước tiên về tay nghề dệt vải và chặt củi của cô gái đang rắp tâm bắt mình làm chồng. Nếu chàng ưng, nàng sẽ gùi củi sang cho nhà trai dùng để nướng thịt thết đãi dòng họ đôi bên. Cực nhọc vậy mới kiếm được chồng nên phụ nữ Jẻ Triêng không bao giờ cho phép chồng vì bất cứ lý do gì mà lăn tăn với ả khác.
Với đồng bào Mạ – một dân tộc thiểu số hiếm hoi ở Tây Nguyên -theo chế độ phụ hệ thì trái lại. Nam nữ thanh niên Mạ đều có quyền chủ động hỏi vợ hoặc bắt chồng nhưng con mang họ cha và quyền làm chủ gia đình thuộc về nam giới. Đàn ông Mạ thi thoảng cũng lợi dụng quyền lực để vòi vĩnh cưới thêm vợ lẽ. Để được sống chung với người đã có vợ, các bà làm lẽ phải chuẩn bị gà heo rượu cúng Yàng, đến nhà chồng cung kính rửa mặt rửa chồng cho bà cả. Chừng nào chị Hai vừa lòng thì đức ông đèo bòng kia mới có thể chia thời gian đề lần lượt mưa móc theo tỷ lệ “cả 1 lẽ 3”. Nếu lỡ say sưa quá thời hạn bên này, có thể năn nỉ bên kia nhận ít tiền hay quà, coi như đền bù, an ủi.
(Theo Phụ Nữ)
Nguồn: Vnexpress.net
