Không gian văn hóa Trà Tân Cương có kiến trúc độc đáo ở vùng chè đặc sản lớn nhất, nơi được vinh danh “Đệ nhất danh trà” Thái Nguyên. Được giao quản lý thiết chế văn hóa, điểm du lịch cộng đồng này, Bảo tàng Thái Nguyên đã có nhiều nỗ lực, sáng tạo nhằm thu hút du khách, góp phần quảng bá, giới thiệu chè Thái Nguyên, tôn vinh vùng đất và con người nơi đây.
Không gian văn hóa Trà Tân Cương lưu giữ giá trị về nghề chè, văn hóa trà, nơi tổ chức nhiều sự kiện văn hóa thu hút đông du khách tham quan, trải nghiệm.
Cách thành phố Thái Nguyên 12 km về phía tây, Không gian văn hóa Trà Tân Cương tọa lạc trên diện tích 1,7ha ở xóm Soi Vàng, xã Tân Cương, đi vào hoạt động từ Festival Trà Quốc tế – Việt Nam năm 2011. Đây là thiết chế văn hóa, nơi lưu giữ, bảo tồn, giới thiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tri thức trồng – chế biến chè Tân Cương và là điểm du lịch cộng đồng của tỉnh Thái Nguyên.
Không gian văn hóa Trà Tân Cương gồm ba hạng mục công trình: Không gian trưng bày ngoài trời, nhà trưng bày và không gian thưởng trà.
Không gian trưng bày ngoài trời bao gồm sân lễ hội, sân khấu tổ chức Lễ hội Trà xuân – Vùng chè đặc sản Tân Cương, các hoạt động văn hóa cộng đồng; có “Ấm trà tri kỷ” được tạo dáng giống ấm trà truyền thống của người Việt, được ghi vào kỷ lục là ấm trà gắn gốm sứ lớn nhất Việt Nam.
Không gian nhà trưng bày lưu giữ nhiều hình ảnh lãnh đạo Đảng, Nhà nước thăm vùng chè Tân Cương; mô hình những đồi chè xanh mát trùng điệp đặc trưng của bốn vùng chè nổi tiếng Thái Nguyên, được mệnh danh “Tứ đại danh Trà” gồm: Khe Cốc (huyện Phú Lương), La Bằng (huyện Đại Từ), Trại Cài (huyện Đồng Hỷ) và Tân Cương (thành phố Thái Nguyên); thấp thoáng là hình ảnh nhà sàn tượng trưng cho những homestay, mô hình du lịch cộng đồng vùng chè đang được ưa chuộng. Bộ sưu tập ấm chén dùng để thưởng trà từ thế kỷ XIX đến nay được trưng bày, thể hiện nét văn hóa, phong cách uống trà của người Việt qua các giai đoạn lịch sử. Tầng hai của không gian trưng bày lịch sử ra đời và phát triển cây chè, nghề chè ở Tân Cương.
Không gian thưởng trà tái hiện quy trình chế biến chè truyền thống, hướng dẫn cách pha trà có nước xanh vàng, tươi sáng, hương thơm nồng đậm đà chát ngọt hậu của trà Tân Cương và cách thưởng trà.
Giám đốc Bảo tàng Thái Nguyên Trần Thị Nhiện cho biết: “Không gian văn hóa Trà Tân Cương được xây dựng ở vị trí trung tâm vùng chè Tân Cương, có kiến trúc, cảnh quan thiên nhiên đẹp, phù hợp cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và tham quan, tìm hiểu, nghiên cứu về lịch sử văn hóa trà, đất và người Thái Nguyên. Thời gian vừa qua, chúng tôi đã kết nối với ngành giáo dục-đào tạo, ngành du lịch trong và ngoài tỉnh, các địa chỉ du lịch cộng đồng vùng chè để đưa học sinh, du khách tham quan Không gian văn hóa Trà Tân Cương, vùng chè trong khu vực; góp phần tích cực giới thiệu, quảng bá văn hóa trà, sản phẩm chè và du lịch vùng Đệ nhất danh trà – Tân Cương”. Thăm Không gian văn hóa Trà Tân Cương, đồng thời là điểm du lịch cộng đồng, du khách cảm nhận lịch sử hình thành, phát triển nghề chè, văn hóa trà và thưởng thức giá trị đặc sản chè Tân Cương. Từ đây, khách có thể tỏa đi các vùng chè chung quanh để trải nghiệm cảnh quan, thu hái, chế biến, kinh doanh chè tại các hợp tác xã, điểm trải nghiệm chè Hảo Đạt, Tiến Yên, Thắng Hường, Minh Thu…
Tỉnh Thái Nguyên chủ trương đến năm 2030 đưa cây chè và ngành chè mang lại doanh thu 25 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 45% so với hiện nay. Việc gắn văn hóa trà với du lịch, trong đó phát huy Không gian văn hóa Trà Tân Cương là điểm kết nối, lan tỏa, góp phần quan trọng đạt doanh thu đó.
Nhiều ý kiến cho rằng, cần mở rộng diện tích tại Không gian văn hóa Trà Tân Cương để đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng các không gian trải nghiệm, giới thiệu di sản văn hóa, trưng bày chuyên đề, trưng bày ngoài trời, quảng bá văn hóa trà, sân tổ chức lễ hội, bãi đỗ xe đáp ứng nhu cầu tham quan, nghiên cứu, học tập ngày càng đông của du khách khắp nơi.
Theo bà Trần Thị Nhiện, khi thiết chế văn hóa này được nâng cấp, mở rộng, Bảo tàng Thái Nguyên sẽ lập phương án thiết kế tổng thể không gian trưng bày, tăng cường quảng bá trà Thái Nguyên, xây dựng như một “bảo tàng Trà” có tính khoa học, logic, thẩm mỹ để nơi đây thật sự trở thành một trung tâm nghiên cứu, trưng bày, giới thiệu văn hóa Trà Thái Nguyên, Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tri thức trồng và chế biến chè Tân Cương xứng tầm với vị thế là tỉnh được mệnh danh “Đệ nhất danh trà” gắn với du lịch cộng đồng vùng chè, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội địa phương.
Thế Bình
Nguồn: Dulichvn
