Kết Trung Quốc – nghệ thuật dân gian độc đáo

Kết Trung Quốc.

Nếu kết hợp các kết lại với nhau, trang điểm thêm những vật biểu tượng khác thì những sợi dây này sẽ hình thành một đồ mỹ nghệ trang trí truyền thống đa dạng với nội hàm phong phú, mang đậm bản sắc dân tộc Trung Quốc. Hơn nữa, với tên gọi dựa theo hình dáng và hàm ý khác nhau, mỗi chiếc kết bày tỏ ngụ ý tốt lành và chúc phúc, thẻ hiện tín ngưỡng văn hoá cổ đại của Trung Quốc cũng như nguyện vọng tốt đẹp, theo đuổi chân, thiện, mỹ của người dân quốc gia này.

Chiếc kết đã có hàng nghìn năm lịch sử. Theo sử liệu ghi lại, ngay từ thời thượng cổ, các cổ nhân Trung Quốc đã kết dây để ghi lại các sự kiện. Trong quá trình hình thành, văn hoá Trung Hoa từng sùng bái dây thừng. Trong tiếng Hán, “thừng” và “thần” có cách đọc gần giống nhau. Trong truyền thuyết thần thú rồng còn được dân tộc Hoa Hạ sùng bái. Họ tự xưng là “con cháu của rồng”. Trong thời tiền sử, hình ảnh của rồng mà mọi người sùng bái là được thể hiện qua sự biến hoá của kết dây.

Những chiếc kết mang lại điều lành.

Kết dây được sử dụng rộng rãi trong đời sống của người Trung Quốc cổ. Trong trang phục, họ dùng phương pháp kết dải lưng để thắt quần áo. Sau này lại có thêm kết dây làm cúc. Người Trung Quốc cổ thích dùng đồ ngọc. Họ dùng dây xâu những miếng ngọc lại với nhau, sau đó thắt trên quần áo.

Đến đời nhà Thanh (1644-1911), kết dây trở thành một môn nghệ thuật, hình thức đa dạng, tinh xảo và được sử dụng rộng rãi làm trang sức. Các vật dụng lớn nhỏ trong đời sống như kiệu, dèm, móc màn… đều được kết dây để tô điểm.

Những dây kết này không những đóng vai trò thực dụng hoặc trang trí mà còn có ngụ ý rõ ràng. Chẳng hạn, trên những chiếc móng màn trong phòng tân hôn có trang trí chiếc kết dài, ngụ ý đôi uyên ương mãi mãi bên nhau. Trên dây lưng ngọc có thêm chiếc “Kết như ý” được hiểu rằng vạn sự như ý, mọi sự hài lòng. Trên quạt cầm tay có thêm “Kết cát tường”, ngụ ý đại cát đại lợi, tốt lành.

Tại sao đồ trang sức được kết từ một sợi dây lại có nhiều ngụ ý như vậy? Trong tiếng Hán, chữ “Kết” trong “kết dây” là một chữ thể hiện sự hài hòa, chan chứa tình cảm, như trong các cụm từ “kết hợp”, “kết giao”, “kết duyên”, “đoàn kết”, “kết quả”… Chữ kết để lại cho mọi người cảm giác đẹp về đoàn viên, thân mật, ấm cúng. Hơn nữa, chữ “kết” phát âm gần như chữ “cát”, một từ có nội dung phong phú, đa dạng. Phúc, lộc, thọ, hỷ, tài, an, khang đều thuộc phạm trù “cát”. “Cát” là chủ đề theo đuổi vĩnh hằng của dân tộc Hoa Hạ nên đồ mỹ nghệ dân gian kết dây truyền tải sự tinh tuý của nền văn hoá truyền thống Trung Quốc và được lưu truyền đến ngày nay.

(Theo Chinabroadcast)