
Sóc nhỏ Phnom Pi, xã miền núi Tri Tôn, tỉnh An Giang, bỗng trở thành điểm đến tấp nập mỗi buổi chiều, thu hút lượng lớn du khách đổ về chỉ vì một món ăn đường phố độc đáo: đu đủ đâm
Sức lan tỏa của món ăn này đã vượt ra khỏi phạm vi sóc nhỏ, tạo nên một hiện tượng ẩm thực trên các trang mạng xã hội.
Bí quyết làm giàu cả xóm nhỏ
Chỉ trên đoạn đường chưa đầy 500m, có hơn 10 quán bán đu đủ đâm. Trong số đó, quán Rina nổi bật và được người bản địa giới thiệu là một trong hai quán đầu tiên bán món ăn này tại Phnom Pi.
Anh Đào Văn Phụng, 40 tuổi, du khách từ Cần Thơ, khẳng định đây là món “nhất định phải thử khi đến Tri Tôn”. Anh Phụng cho biết, con đường bán gỏi đu đủ đâm dễ tìm bởi mùi thơm của mắm và bò nướng lan tỏa từ đầu đường.
Chủ quán Néang Srây Ny, 30 tuổi, một người Khmer, chia sẻ tiệm đu đủ đâm của gia đình đã có tuổi đời hơn 20 năm, được mẹ chị mở sau khi học công thức từ một người Campuchia di cư.
Tên gọi “đu đủ đâm” xuất phát từ cách chế biến độc đáo: thay vì trộn gỏi thông thường, người ta dùng chày cối để đâm giã các nguyên liệu sao cho thấm đều gia vị.
Thoạt nhìn, đu đủ đâm Tri Tôn dễ bị nhầm lẫn với một món gỏi của người Thái Lan. Tuy nhiên, món gỏi của người Thái thường thiên về vị chua và cay gắt, trong khi đu đủ đâm của người Khmer lại có vị ngọt hơn, dễ chịu và dễ ăn hơn. Sự khác biệt nằm ở công thức, với linh hồn là loại mắm ủ riêng theo kiểu Khmer, được giữ kín, tạo nên sự đậm đà và mùi thơm đặc trưng.
Bài bản trong khâu sơ chế nhưng nguyên liệu chính của món ăn này lại rất dễ tìm: đu đủ xanh bào sợi, đậu đũa, rau muống xanh, chanh, cà chua, củ hành, ruốc, ngò cùng các loại gia vị như đường, tỏi, ớt.
Để món gỏi chuẩn vị, đu đủ được chọn phải là loại “mỏ vịt” vàng, hồng, bào sợi rồi ướp đá lạnh để giữ độ giòn. Khi chế biến, chủ quán sẽ cho đu đủ đã ướp lạnh vào cối, thêm mắm ba khía, các nguyên liệu và gia vị, rồi dùng chày giã liên tục nhưng nhẹ tay đến khi đu đủ thấm đẫm gia vị.
Gỏi đu đủ hoàn thành được cho ra đĩa, rắc thêm đậu phộng và rau thơm. Sự kết hợp hài hòa của đầy đủ hương vị chua, cay, mặn, ngọt đã tạo nên món ăn đường phố giúp người dân kiếm thêm thu nhập.
Đu đủ đâm thường ăn kèm với trứng vịt dữa – loại trứng có lòng trắng và lòng đỏ hòa vào nhau để tăng độ béo. Mỗi trứng vịt có giá 5.000 đồng. Có thực khách ăn 2-3 phần gỏi, mỗi phần dùng đến 3-4 trứng vịt.
Sức hút của quán thể hiện rõ qua những con số, nếu những ngày bình thường, quán bán từ 200-300kg đu đủ tươi mỗi ngày, thì vào các dịp lễ hay cuối tuần, con số này còn tăng vọt, thậm chí chạm mốc 400-500kg.
Mỗi kg đu đủ tươi sẽ cho ra từ 4 đến 6 phần gỏi, với mức giá mỗi phần là 25.000 đồng, quán có thể đạt doanh thu hàng chục triệu đồng mỗi ngày nhờ duy nhất món gỏi này.
Khi đu đủ đâm quen dần với thực khách, người dân nơi đây bán thêm cánh gà, chân gà nướng, ếch nướng. Nhưng đặc biệt nhất là bò nướng – món chỉ đắt khách sau gỏi đu đủ đâm ở Tri Tôn.
Bò nơi đây là loại bò được nuôi tại Tri Tôn, còn gọi là bò Bảy Núi, một giống bò nội địa thuần chủng, được thả rông, ăn cỏ tự nhiên. Thịt bò mềm, có mùi thơm và màu đỏ đặc trưng, làm nên đặc sản bò nướng khắp Tri Tôn.
“Dịp lễ đông khách, ngày bán mấy trăm đĩa đu đủ và mấy trăm xiên bò nướng là chuyện thường”, chị Ny tiết lộ.
Đối với món bò xiên nướng, người dân thường chọn cắt phần nạm của bò, kèm mỡ chài hoặc mỡ lòng, ướp thấm rồi kẹp giữa que tre bị tách đôi, nướng trên than hoa. Mùi bò nướng lan tỏa làm nên vị của con đường đặc sản.
Sự bùng nổ của món ăn đường phố đu đủ đâm không chỉ dừng lại ở mặt ẩm thực, mà còn tạo ra một giá trị đáng kể về kinh tế cho vùng đất Tri Tôn. Kể từ ngày món ăn này được biết đến rộng rãi, đời sống của người dân địa phương đã có nhiều thay đổi tích cực.
Ngoài công việc đồng áng, người Khmer tại đây đã có thêm một nguồn thu nhập ổn định nhờ việc cung cấp nguyên liệu, làm thuê tại các quán ăn hoặc tự kinh doanh các món ăn trên.
Từ những quán xá lụp xụp vài năm về trước, nay các cơ sở kinh doanh đã mạnh dạn đầu tư, mở rộng mặt bằng thành những quán khang trang hơn, tạo ra một làn sóng phát triển du lịch tại chỗ.
Nguồn: Dantri