Tống Nhân Tông Triệu Trinh là con trai thứ sáu của Chân Tông, mẹ là cung nữ Lý thị. Triệu Trinh được hoàng hậu Chương Hiến nuôi dưỡng, mười hai tuổi, Nhân Tông lên ngôi, tôn Chương Hiến hoàng hậu thành thái hậu. Đến tuổi làm lễ đại hôn, Nhân Tông muốn đem Trương mỹ nhân, người mình sủng ái lập thành hoàng hậu. Thái hậu Chương Hiến cho rằng người quá xinh tươi diễm lệ, e sợ hoàng đế trẻ trung không ngăn nổi bị dụ dỗ mê hoặc mà đắm chìm sa ngã, phóng túng tình dục, không thể tự thoát ra khỏi, bỏ bê việc triều chính. Vì thế, bà đã ra lệnh bãi bỏ mỹ nhân này.

Phương thức tuyển chọn hoàng hậu trong cung đình Trung Quốc mỗi triều không giống nhau. Triều Minh quy định: “Trước tiên tuyển chọn ba thục nữ ra tranh cử, dẫn tới trước mặt thái hậu, để thái hậu quyết định việc lấy hay bỏ. Sau khi thẩm tra tỉ mỉ, lựa chọn kỹ càng, cân nhắc nhiều lần, cuối cùng, thái hậu dùng tấm lụa xanh phủ lên đầu người con gái, lại thận trọng dùng vàng ngọc buộc vào cánh tay cô gái này để chứng minh cô gái ấy được chọn làm hoàng hậu.

Trong cung triều Thanh, cuộc tuyển chọn gồm 5 người con gái. Ngày đại tuyển, trước mặt thái hậu đặt chiếc bàn nhỏ, bên trên đặt bình khảm ngọc, có hai chiếc túi thêu hoa hồng. Khi chọn định được hoàng hậu rồi, thái hậu đem bình ngọc trao cho người con gái trúng ý.

Việc chọn lập hoàng hậu, ngoài thái hậu ra còn được quyết định bởi quan đại thần phụ chính có quyền làm nghiêng ngả triều chính. Quan đại thần có dã tâm đen tối, thường thông qua mọi thủ đoạn để khống chế triều đình, điều khiển hậu cung. Số quan này dùng cách thông gia, đem con gái xinh đẹp gả cho hoàng đế, nhằm củng cố quyền lực địa vị của họ.

Thượng Quan Kiệt thời Tây Hán đem cháu gái gả cho Hán Chiêu Đế. Lúc đó vị tiểu hoàng đế này chỉ có 6 tuổi. Để đảm bảo cho tiểu hoàng hậu sinh được hoàng tử, Thượng Quan Kiệt nghĩ ra biện pháp, đó là bắt tất cả cung nữ phải khâu chặt đũng quần lại. Trong cung nhà Hán lúc đó, các cung nữ đều mặc quần hở đũng, có ý để hoàng đế được dễ dàng tiện lợi. Bây giờ khâu chặt đũng quần, hoàng đế phải mất công sức động chạm chân tay, ngại lâu nên sẽ tìm đến với hoàng hậu.

Trong lịch sử Trung Quốc, có nhiều hoàng hậu xuất thân từ cửa nhà nghèo, dân chúng bần hàn. Đương nhiên, để cưới được những phụ nữ này, hoàng đế phải là những người tự chủ cao. Vệ Tử Phu hoàng hậy của Hán Vũ Đế vốn là ca nữ trong nhà công chúa, được sử sủng ái mến yêu của Vũ Đế mà một bước làm chủ hậu cung. Hoàng hậu Triệu Phi Yến của Hán Thành Đế, xuất thân nghèo túng, sống bằng nghề ca múa, có sắc đẹp tuyệt vời và tài ca múa cao siêu. Khi Hán Thành Đế muốn lập Triệu Phi Yến làm hoàng hậu, thái hậu không đồng ý, chê Phi Yến gia cảnh bần hàn, nhưng Thành Đế chung tình với Phi Yến, vẫn quyết chí lấy nàng làm vợ. Thái hậu không biết làm thế nào, bèn phong cho cha của Phi Yến làm Thành Dương Hầu, Phi Yến trở thành con gái hầu tước. Tuy nhiên, với tài sắc xuất chúng, Phi Yến đã chinh phục trái tim cô độc và tham sắc của hoàng đế, và được sắc phong hoàng hậu chỉ sau vài tháng làm thân phận hầu nữ.

(Theo Những Người Đàn Bà Của Hoàng Đế)