Chỉ cần khều nhẹ vào lòng bàn tay đối tượng, một cô gái Mosuo có thể ngủ với bất kỳ chàng trai nào cô muốn. Đó là phong tục truyền thống tại làng Mosuo (Trung Quốc), nơi chế độ mẫu hệ còn tồn tại và khái niệm hôn nhân không hề có.
Zhi Ma, 19 tuổi, và các bạn cô thuộc một cộng đồng vỏn vẹn 15.000 người thuộc bộ lạc Mosuo, nơi phụ nữ có quyền sở hữu tiền bạc, gia sản và cả đàn ông. “Tôi không tưởng tượng nổi chuyện gì sẽ xảy ra nếu cộng đồng chúng tôi được đàn ông cai quản”, Zhi Ma nói với phóng viên tờ New York Times.
Trong ngôn ngữ Mosuo, không có từ nào mang nghĩa “hôn nhân” và cộng đồng Mosuo chỉ mới biết khái niệm hôn nhân là gì, từ những lần ít ỏi tiếp xúc với ánh sáng văn minh.
Họ quen với cuộc sống mà phụ nữ có thể chọn axia (tình nhân) bất cứ khi nào cần. Dù nàng có thể gặp chàng không chỉ một mà vài lần và thậm chí có bầu, nhưng nàng không phải là “vợ” cũng như chàng không phải là “chồng”. Chàng không bao giờ được sống chung với nàng và chỉ được phép ngủ với nàng một tuần vài lần cho đến khi nàng chán chê và chọn người khác. Những ngày còn lại trong tuần hay trong tháng, chàng sống với gia đình mình.
Chính phủ Trung Quốc từng cố áp đặt chế độ một vợ một chồng và luật hôn nhân tại làng Mosuo vào thập niên 1950, nhưng thất bại. Vào thập niên 1970, chính phủ nới lỏng, xem phong tục này như một trong những di sản văn hóa, nhưng quy định thêm rằng, các cô chỉ được quyền tự tung tự tác cho đến khi mang bầu. Tuy vậy, trong thực tế, các cô vẫn tỉnh bơ hết anh này đến anh kia, dù đã có con. Nàng chỉ việc khều vào lòng bàn tay đối tượng và từ chối là điều chưa từng xảy ra…
Một buổi sáng, bà ngoại Ai Li Ge Zhama, 80 tuổi, của Zhi Ma dậy sớm để dọn dẹp nhà bếp. Bà là trụ cột của gia đình 13 người gồm 9 đàn bà và 4 đàn ông. Bà sở hữu ngôi nhà 300 năm này và chịu trách nhiệm quyết định mọi chuyện lớn nhỏ trong gia đình. Những ngày này, bà đang giao dần việc cho cô con gái Ge Ma, 48 tuổi, mẹ của Zhi Ma. Khi bà Zhama chết, quyền lãnh đạo gia đình sẽ thuộc về Ge Ma, chứ không phải mấy cậu con trai.
Tất cả ngôi nhà trong cộng đồng Mosuo đều gần giống hệt nhau và luôn được xây bao quanh một ngôi vườn nhỏ. Phòng ngủ của các bà nằm sát phòng khách, còn các ông ngủ phía dưới hành lang. Phòng ngủ các bà luôn được trang trí đẹp với họa tiết vẽ trên vách tường gỗ, trong khi phòng ngủ các ông trông tối tăm và đơn điệu.
Không như đại đa số vùng ở Trung Quốc, việc sinh con trai chẳng hề mang nghĩa đại phúc hay may mắn tại làng Mosuo. Tuy nhiên, ngay khi chào đời, sự phân biệt đối xử đã thể hiện. Thằng bé sơ sinh bị bắt ngủ trên tấm thảm gần lò sưởi, trong khi bé gái ngủ trên giường trong buồng mẹ. Tất cả bọn trẻ đều có phòng riêng khi chúng đến tuổi trưởng thành. Dù vậy, chúng chỉ được phép quan hệ tình dục khi đến 18 tuổi. Trong gia đình, khi một đứa con gái đang “đến thì”, cô luôn được dành cái phòng nằm cuối dãy buồng ngủ đàn bà, để cô tiện đưa axia của mình về.
Do sự cô lập với thế giới bên ngoài, những bí ẩn về nguồn gốc phong tục “yêu đương tự do” của làng Mosuo đến nay vẫn chưa được tìm hiểu. Trừ những nhà thám hiểm như ông Peter Goullart (Nga) hay giới nhân chủng học, vào thập niên 1950, gần như không ai biết đến sự tồn tại của làng Mosuo. Từ sau thập niên 1970, với sự giúp đỡ của chính phủ, làng Mosuo dần thay đổi. Bây giờ, chế độ một vợ một chồng dù không tồn tại nhưng bắt đầu có vài cuộc tình gắn bó ở đây.
Ánh sáng văn minh cũng đem đến nhiều thứ khác, ngoài quan niệm về hôn nhân. Vài quán bar karaoke và nhà thổ đang mọc lên gần hồ Luku. Người ta thấy gái điếm vận trang phục như phụ nữ Mosuo và đưa ra lời mời chào “phục vụ theo phong cách Mosuo”.
“Tất nhiên, tôi không thích chuyện này chút nào đám đàn bà đó không phải là phụ nữ Mosuo”, cụ Ai Li Ge Zhama lên tiếng phản đối. Tuy nhiên, cụ Ge Zhama cũng tin rằng tương lai của bộ lạc Mosuo không bị đe dọa bởi làn sóng du lịch. Cách đây không lâu, có một nhóm du khách đến đòi mua bằng tiền những cuộc ái ân hương vị Mosuo nhưng phụ nữ trong làng đều từ chối:
Chính quyền địa phương cũng đang giúp bằng cách hạn chế việc cấp phép lập các khu giải trí cũng như nhà hàng tại hồ Luku, nhằm bảo vệ nét văn hóa truyền thống có một không hai của cộng đồng này, nơi có những cô gái đốt đuốc tìm bạn trai và những cậu thanh niên nhút nhát lén chìa tay với hy vọng được người mình thích khều vào…
(Theo Phụ Nữ)
Nguồn: Vnexpress.net
